responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 144

و- أبد- به غضب هم تفسير شده است.

أبق‌

: خداى تعالى فرموده است (إِذْ أَبَقَ‌ إِلَى الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ‌- 14/ صافات) (يعنى زمانى كه به طرف كشتى پر از متاع گريختند).

عبارت- أَبَقَ‌ العبد، يَأْبِقُ‌ إِبَاقاً و أَبِقَ‌ يَأْبَقُ‌- در زمان گريختن و فرار كردن بكار مى‌رود و- عبد آبِقٌ‌- بنده گريز پا است و جمعش‌ أُبَّاق‌.

تَأَبَّقَ‌ الرجل: خود را پنهان كرد، كه به گريختن تشبيه شده است.

و امّا سخن اين شاعر كه مى‌گويد:

قد أُحْكِمَتْ حَكَمَاتِ القِّدِّ و الأَبَقَا

(لجام و دهانه و افسارهاى چرمين و موئين او محكم شده است) گفته شده‌ الأَبَق‌- در اين شعر بمعنى طناب محكم بافته شده است.

أبل‌

: به گفته خداى تعالى (وَ مِنَ‌ الْإِبِلِ‌ اثْنَيْنِ‌- 142/ انعام).

واژه إبل براى شتران زياد بكار مى‌رود، واحد و مفرد ندارد يعنى از دو به بالا است. و آيه (أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ‌- 17/ غاشيه) كه گفته‌اند منظور از إبل، ابرهاست هر چند كه اين تعبير درست نيست امّا از نظر تشبيه نمودن حركت و جابجائى أبرها و شتران كه پيوسته جابجا مى‌شوند و قطار شتران از دور مانند سياهى ابر است ممكن است درست باشد.

از واژه إبل فعل- أَبَلَ‌، يَأْبِلُ‌، أَبُولًا و أَبَلَ‌، أَبْلًا- كه در جمله- أبل الوحشىّ- و مشابه اين جملات بار مى‌رود ساخته شده كه حيوان وحشى به خاطر طاقت و پايدارى در نخوردن آب به شتر تشبيه شده است، يعنى در پايدارى و صبر كردن بر آب مانند شتران است.

تَأَبَّلَ‌ الرّجل عن امرأته: در دورى كردن مرد از همسرش بكار مى‌رود. أَبِلَ‌ الرّجلُ- شترانش زياد شد. و- فلان لا يأبل- او در سوارى بر شتر چالاك و ثابت نيست- رجل‌ آبِلٌ‌ و أَبِلٌ‌- آنمرد شترانش را خوب رسيدگى مى‌كند.

إِبِلٌ‌ مُؤَبَّلَةٌ- گلّه‌هاى شتران و- الإِبَالَة- كومه‌هاى هيزم كه به كوهان شتران تشبيه شده است.

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 144
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست