هر چند كه با چيزى هم بسته نشود.

جمع اسير- أَسَارَى‌ و أُسَارَى‌ و أَسْرَى‌- است و در آيه (وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً- 8/ انسان) بكار رفته است بعدا معنى اسير گسترش يافته و در معانى (اسير نعمت شدن) استعمال شده و همچنين در باره خانواده، كه وسيله نيرومندى و تقويت مرد است و- أُسْرَة الرّجل.- يعنى خانواده مرد و در آيه (وَ شَدَدْنا أَسْرَهُمْ‌- 28/ انسان) در باره آفرينش انسان است كه خداوند بوسيله مفصلها اعضاى پيكر او را به يكديگر مربوط و محكم ساخته است، و بحكمت خداى تعالى در تركيب طبيعت آدمى كه مأمور به تأمّل و انديشه و تدبّر در وجود خويش است اشاره شده است و سپس گويد (وَ فِي أَنْفُسِكُمْ أَ فَلا تُبْصِرُونَ‌- 12/ ذاريات) يعنى در وجود خودتان چنين استحكامى هست آيا بصيرت نمى‌يابيد و نمى‌نگريد.

و- الأُسْر- حبس ادرار و بول و- رجل‌ مأسور- مرديست كه به چنين بيمارى دچار شده است گوئى كه منفذ ادرارش بسته شده.

و الأسر- در بول، مانند- حصر- در مدفوع است كه اسر و حصر هر دو بيمارى مجارى بول و غايط است.

أسن‌

: گفته مى‌شود- أَسَنَ‌ الماء يَأْسُنُ‌ و أَسَنَ‌ يَأْسِنُ‌- آب بوئى ناخوشايند دارد و بويش تغيير كرده است، ماء آسن- چنانكه در آيه (مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ‌- 15/ محمّد) آمده است در همان معنى است يعنى از آبى كه پاك و نامتغيّر است، و- أَسَنَ‌ الرّجل- آن مرد از بوى بد آب بيمار شده است و بحال اغماء در آمده است، شاعر گويد:

- يعنى: آنچنان در خوردن نيزه و اصابت آن به خود لرزان شد كه گوئى از آبى آلوده سست و مرتعش است.

و- تَأَسَّنَ‌ الرّجل- زمانى است كه آن مرد عليل و بيمار شده است و بصورت تشبيه بكار رفته است.

أسو

: أُسْوَة و إِسْوَة بر وزن قُدْوَة و قِدْوَة، در جائى بكار مى‌رود كه انسان در نيكى و بدى از ديگرى تبعيّت و پيروى مى‌كند چه در شادمانى يا در زيانمندى.