فرق ميان (زمان) و (أمد) اينستكه- أمد- را به اعتبار پايان مدّت بكار مى‌برند، امّا (زمان) براى آغاز و انجام مدّت است و عموميّت دارد يعنى براى زمان گذشته و حال و آينده يا آغاز و انجام، ولى (أمد) تنها براى زمان آينده است از اين روى عدّه‌اى از علماء گفته‌اند (مدى) و (أمد) در معنى بهم نزديكند.

أمر

: أَمْر شأن و كار و جمعش‌ أُمُور است، أمر- مصدر است و فعلش را مانند (أَمَرْتُهُ‌) زمانى بكار مى‌برند كه او را مكلّف كرده باشى چيزى را انجام دهد، أمر- لفظى است عام براى همه أفعال و أقوال، و در اين معنى سخن خداى تعالى است كه (إِلَيْهِ يُرْجَعُ الْأَمْرُ كُلُّهُ‌- 123/ هود) و آيه (قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‌ءٌ وَ أَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ‌- 154/ آل عمران).

(اين آيه در باره منافقون است كه مى‌فرمايد: همه كارها از سرورى و قضا و قدر، از خداست اينان آنچه كه در دل پنهان داشته‌اند بتو اظهار نمى‌كنند و مى‌گويند ايكاش براى ما هم سهمى و كارى در اين امر مى‌بود).

إبداع و سر آغاز كار آفرينش را نيز (أمر) گفته‌اند كه مخصوص خداى تعالى است و آيه (أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ- 54/ اعراف) نيز بهمين معنى و مفهوم حمل شده است.

و آيه (وَ أَوْحى‌ فِي كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها- 12/ فصّلت) (إبداع و آغاز كار آفرينش هر آسمانى را وحى نموده).

حكماء نيز- امر- را در آيه (قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي‌- 85/ اسراء) از إبداع‌[1]

[1] ابداع يعنى بدون سابقه از چيزى، چيزى را آفريدن و در حقيقت سر آغاز و ايجاد چيزى بدون پيشداشت است، آيه( قُلْ ما كُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ‌- 9/ احقاف) در همين معنى است، كه به پيامبر مى‌گويد: بگو من نخستين پيامبر نيستم پيش از من پيامبرانى بوده‌اند و آيه( بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌ 117/ بقره) واژه بديع- از نامهاى خداى تعالى است. بديع الحكمة هم به معنى غرائب و شگفتى‌هاى حكمتى است كه سابقه ندارد امّا بدعت هم كه از همين ريشه است يعنى نو پردازى و چيزى از سوى خود بدون سابقه در دين و سنّت رسول اكرم6 جعل كردن و بر حقايق افزودن به منظور لوث كردن حقيقت و انحراف ديگران. بدعت از گاهى به سنّت تعبير كرده‌اند مثلا در حديث« من توضا ثلاثا فقد ابدع» يعنى خلاف سنّت كه در زمان پيامبر6 نبوده، عمل كرده، بعضى از شارحين حديث بدعت، را دو گونه تقسيم كرده‌اند.

1- بدعت هدايت كننده. 2- بدعت گمراه كننده.