responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 223

«و قيل لجعفر الصّادق رضى اللّه عنه: النّاس يقولون المسلمون كلّهم آل النّبىّ عليه الصّلوة و السّلام، فقال كذبوا و صدقوا، فقيل له ما معنى ذلك فقال: كذبوا فى أنّ الأمّة كافّتهم آله و صدقوا فى أنّهم إذا قاموا بشرائط شريعته، آله».

خداى فرمايد: (رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ‌- 28/ غافر) يعنى مردى از ميان خاصّان و كسانى كه به شريعت او بودند و نسبت دادن او به آل فرعون از جهت نسب و خويشاوندى و مسكن است نه از اينجهت كه آن قوم او را از خود و از پيروان راه فرعون مى‌دانستند.

در باره نام جبرائيل و ميكائيل گفته‌اند: كه- إيل- نام خداى تعالى است اين نظر بر حسب قواعد عرب صحيح نيست زيرا اقتضاء مى‌كند كه اگر- إيل مضاف اليه شد مجرور شود و بگويند- جبرئيل- و حال اينكه چنين نيست.

آل الشّي‌ء- چيزى است كه در حال تردد رفت و آمد است، شاعر گويد:

و لم يبق إلّا آل خيم منضّد

(چيزى باقى نمانده بود مگر جوهر و جلاى زيباى شمشير كه در حركت بود) و- الآل- انگيزه و حالتى است كه در نتيجه كار كسى به او مى‌رسد.

شاعر گويد:

سأحمل نفسى على آلة

فإمّا عليها و إمّا لها

(نتيجه كارم را چه بر زيانم و چه بر سودم، بخودم مى‌قبولانم).

آثار و دور نماى آبگونه سراب را كه از دور ظاهر مى‌شود نيز- آل- گويند و همينطور به شخصى كه منظرش از دور ظاهر مى‌شود هر چند كه منظر وى دروغين باشد (يعنى شبحى يا تصويرى).

و همچنين وزش باد و خيزش آب دريا هم از همين ريشه- آل، يئول- است.

أول‌

: آلَ‌ اللّبن‌ يَئُولُ‌- يعنى شير زياد جوشيد و كم شد چنانكه به هر چيز ناقص نيز مى‌گويند كم شده و برگشته است.

واژه‌ التّأويل‌ از- أول- است يعنى رجوع و بازگشت به اصل و- المَأْوِل‌- مكان و جاى بازگشت است، تأويل:- ردّ كردن چيزى به سوى غايت و

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 223
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست