مى‌گويند اوّل پايه‌ها و سپس بن و ساختمان. اگر در باره صفات خداى تعالى واژه- اول- بكار رود معنايش اينست كه چيزى در عالم وجود بر اللّه پيشى نگرفته است، و بر اساس همين معنى، سخن گوينده‌اى است كه مى‌گويد:

«خداى تعالى كسى است كه نياز به غير ندارد» كسى كه در باره خدا مى‌گويد او بنفسه مستغنى و بى‌نياز است، در آيات (وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ‌- 163/ انعام) و آيه (وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ‌- 143/ اعراف) معنايش اينست كه من نخستين كس در اسلام و ايمان هستم كه مورد تبعيّت و پيروى قرار مى‌گيريم چنانكه خداوند فرمايد: (وَ لا تَكُونُوا أَوَّلَ كافِرٍ بِهِ‌- 41/ بقره) يعنى از كسانى نباشيد كه در كفر و شرك مورد پيروى قرار گيرند.

واژه- أوّل- از نظر دستور زبان عرب بصورت ظرف زمان بكار مى‌رود كه در آن صورت- مبنى بر ضمّه است، يعنى أوّل- مانند عبارت- جئتك أوّل- و گاهى- أوّل- بمعنى قديم است، مانند عبارت- جئتك أوّلا، و آخرا- يعنى قديم و جديد، امّا در اين آيه (أَوْلى‌ لَكَ فَأَوْلى‌- 34/ قيامة) كلمه تهديد و بيم دهنده‌اى است به كسى كه به هلاكت نزديك است و به دور شدن از هلاكت وادار مى‌شود يا اينكه كسى را كه با ذلت و خوارى از هلاكت نجات يافته است مورد خطاب قرار مى‌دهند تا دوباره به چنين سرنوشتى مبتلا نشود.

بيشتر آياتى كه واژه- اولى- يا- أوّل- در آنها تكرار شده است براى اين است كه گوئى تشويقى و ترغيبى است بر انديشيدن در باره نتيجه كارى كه به انسان مى‌رسد و بايستى از آن خود دارى كند.

أيم‌

: الأيامى‌، جمع‌ أَيْم‌ است يعنى زنى كه بى‌شوهر است و گفته‌اند مردى را هم كه بدون همسر است، شامل مى‌شود البّته معنى دوّم به صورت تشبيه نمودن به زنى كه بى‌شوهر است بكار رفته و مرد بى‌همسر را نيز شامل آن معنى نموده‌اند، چون مرد بى‌همسر هم در حقيقت بى‌نياز از همسر نيست نه اينكه تحقيقا چنان‌