(مرگ سرد بر مركز جان گرمش رخنه كرد و ثابت شد).

لم‌ يَبْرُدْ بيدى شي‌ء: چيزى در دستم نماند.

بَرَدَ الإنسان- مرد.

بَرَدَهُ‌: او را كشت.

سيوف‌ البَوَارِد- شمشيرهاى سرد و كشنده كه متعرّض پيكرها مى‌شود كه با كشتن و بى‌جان كردن، سردى و سكون آنها را نشان مى‌دهد.

خواب را هم- بَرْد- گويند يا از جهت اينكه ظاهر بدن سرد است و يا اينكه از حركت بسكون مى‌رسد و آنطوريكه فهميده شده- نوم و خواب هم، از جنس مردن است، خداى فرمايد (اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِها وَ الَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنامِها- 42/ زمر) و (لا يَذُوقُونَ فِيها بَرْداً وَ لا شَراباً- 42/ نباء) يعنى خواب‌[1] (در آيه اوّل از مرگ و دوّم از خواب- نام برده شده كه هر دو اشتراك بى‌اثرى و منفى دارند و ساكنند و سرد).

عيش‌ بارد زندگى خوب و پاك، باين اعتبار كه انسان در هواى گرم از سردى و سرما لذّت مى‌برد يا اينكه سكون و آرامش مى‌يابد.

أبردان‌- يعنى پگاه و شامگاه، زيرا اين اوقات روز خنك‌تر است.

برد: برف يا بارانى كه در اثر هواى سرد منجمد مى‌شود.

برد السّحاب- مخصوص به هواى سرد و ابرى است.

سحاب‌ أَبْرَد و بَرِد: ابرى كه بسيار سرما زاست.

خداى تعالى فرمايد: (وَ يُنَزِّلُ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فِيها مِنْ‌ بَرَدٍ- 43/ نور)، (يعنى‌

[1] وجه مشترك نوم و برد يا خواب و سرما كه بيكديگر تشبيه شده‌اند اينستكه هر انسانى در موقع خواب نياز به روپوش و روى انداز دارد چه در تابستان و چه در زمستان يا در هر مكانى و حال اينكه درجه حرارت بدن همان 37 است علّت اين است كه همانطوريكه در آيه اشاره شده خواب نوعى مرگ است زيرا تعلّق روح و تسلّط و كارفرمايى روح در هر دو حالت متوقّف است و روياى صادق يعنى فعّاليت روح بدون تعلّق به جسم، چون در جسم حواس ظاهر فعّاليت احساسيش تعطيل مى‌شود لذا پيامبر6 در باره روياى صادق باين معنى فرموده: