هر چيز ظاهر و آشكارى ظهرى و پشتى. بُطْنَان‌ القدر و ظهرانها- توى ديگ و پشت ديگ.

هر چيزى كه با حواس درك شود، ظاهر و هر چيزى كه از حواس پوشيده باشد باطن‌ گويند.

خداى عزّ و جل گويد: (وَ ذَرُوا ظاهِرَ الْإِثْمِ وَ باطِنَهُ‌- 120/ انعام) و (ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ‌- 151/ انعام) (گناه ظاهرى و پنهانى را ترك كنيد) (و هر چه از گناهان چه آشكار و چه پنهان).

بَطِين‌: شكم بر آمده و بزرگ.

بَطِن‌- پر خور و اكول.

مِبْطَان‌- كسيكه در خوردن زياده روى مى‌كند و شكمش بزرگ مى‌شود و همّ و غمش شكمبارگى است.

بِطْنَة- زياد خوردن.

البطنة تذهب الفطنة- (شكمبارگى و پر خورى، هوش و زيركى را از بين مى‌برد).

بَطَنَ‌ الرّجل‌ بَطْناً- زمانى بكار مى‌رود كه كسى از شكمبارگى سبك سر و مست و بى‌خود مى‌شود.

بَطُنَ‌ الرّجل- شكمش بزرگ شد، مبطن- مرد شكم باريك و كوچك.

بَطُنَ‌ الإنسان- شكمش درد گرفت.

رجل‌ مَبْطُون‌- مرد عليل شكم.

بِطانَه‌- بر خلاف ظهاره- يعنى آستر هر چيز.

بَطَّنْتُ‌ ثوبى بآخر- آنرا با ديگر لباسم آستر كردم و پوشاندم- و قد بَطَنَ‌ فلان بفلان‌ بُطُوناً- در كارش وارد و محرم شد.

بِطَانَة- بصورت استعاره براى كسى كه از باطن كار تو با اطّلاع است.

خداى فرمايد: (لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ‌- 18/ آل عمران) يعنى آنها را محرم خود نگيريد كه به باطن امورتان پى ببرند و اين معنى از آستر لباس- بطانة الثّوب-