و هوس آنرا از حقّ بر نمى‌گرداند و آراء و نظرات گوناگون با او نيست.

دانشمندان از قرآن سير نمى‌شوند و متّقيان آنرا اندوهبار نمى‌دانند و از آن زده نمى‌شوند، كسيكه علم قرآن آموخت پيشى گرفت و هر كه به آن عمل كرد پاداش يافت و آنكه با قرآن حكم و داورى كرد عادل شد و به عدالت حكم كرد و كسيكه به قرآن تمسّك جست و دست يازيد به راه مستقيم هدايت شد.

(مقدّمه تفسير ابن عطيه 256- مقدّمتان فى علوم القرآن- شرح ابن ابى الحديد 5/ 612 بخش حكم- مفتاح السّعاده و مصباح السّيادة 2/ 530).

سعيد بن جبير مى‌گويد: هيچ حديثى از پيامبر خداى بر وجهى از وجوه به من نرسيد مگر اينكه مصداقش را در قرآن يافتم.

ابن سراقه در كتاب (الاعجاز) از ابو بكر بن مجاهد نقل مى‌كند، روزى گفت:

«ما من شي‌ء فى العالم الّا فى كتاب اللّه».

چيزى در عالم نيست مگر اينكه در كتاب خدا هست.

باو گفته شد كلمه- خانات (يعنى سراهاى تجارت و كسب، جمع خان كه فارسى است) در كجاى قرآن هست، گفت:

در آيه: (لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُيُوتاً غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيها مَتاعٌ لَكُمْ‌ 29/ نور).

يعنى: مكانهائى كه مسكونى نيست ولى متاع در آنجا هست كه همان خانات- است.

ابن عطيّه سپس روايت مى‌كند كه پيامبر در آخرين خطبه‌اش فرمود:

«يا ايّها النّاس انّى تارك فيكم الثّقلين انّه لن تعمى ابصاركم و لن تضلّ قلوبكم، لن تزلّ اقدامكم و لن تقصر ايديكم، كتاب اللّه يسبب بينكم و بينه، طرفه بايديكم، فاعلموا بمحكمه و آمنوا بمتشابهه و احلّوا حلاله و حرّموا حرامه، الا و عترتى، اهل بيتى، هم الثقل الآخر فلا تسبّوهم فتهلكوا».

يعنى: هان اى مردم دو چيز گرانقدر و ارزشمند در ميان شما بجاى گزاردم، اوّل كتاب خدا كه با سبب قرار دادن و مستمسك شدن آن هرگز ديدگانتان نابينا، دلهايتان گمراه و گامهاتان لغزان و دستهاتان قاصر از عمل نخواهد شد به حكم و