بكسى كه سفر كرده است مىگويند- بَلَاهُ سَفَرٌ- يعنى مسافرت او را خسته و فرسوده كرد.
(يعنى أَبْلَاهُ السّفرُ).
و بَلَوْتُهُ- او را آزمودم، مثل اينست
كه از زيادى آزمايش خستهاش كردم و آيه بعد اينطور خوانده شده (هُنالِكَ تَبْلُوا كُلُّ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ-
30/ يونس) يعنى حقيقت كار هر نفسى و هر كسى را مىشناسيم و لذا گفته مىشود- أَبْلَيْتُ فلانا- يعنى- اختبرته- او
را آزمودم و با آزمايش باو آگاهى يافتم و گفته مىشود غم و اندوه نيز- بَلَاء- ناميده شده، از آن جهت كه جسم را
فرسايش مىدهد، خداى تعالى گويد:
(وَ فِي ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ- 49/ بقره) و (وَ
لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ- 155/ بقره) و إِنَّ هذا لَهُوَ
الْبَلاءُ الْمُبِينُ- 106/ صافات). تكليف هم از جهاتى به-
بلاء- تعبير شده است:
اوّل- اينكه تمام تكاليف به گونهاى براى تن و جسم سخت و مشكل است از
اينجهت نوعى- بلاء هستند.
دوّم- اينكه تكليف، آزمونهائى است و لذا خداى عزّ و جلّ فرمود: (