(تِجارَةً لَنْ تَبُورَ- 29/ فاطر) (داد و ستدى كساد ناپذير) و (وَ
مَكْرُ أُولئِكَ هُوَ يَبُورُ-
100/ فاطر) و روايت شده كه
«نعوذ باللّه من بوار الأيم».
(از افزون شدن گناه به خدا پناه مىبريم) و آيه (وَ أَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دارَ
الْبَوارِ- 28/ ابراهيم) (ملّت خويش را در خانه فساد و هلاكت فرود آوردند).
رجل حائر بَائِرٌ-
و- قوم حور و بُورٌ- يعنى مردى و قومى سرگشته و هلاك شده،
خداى تعالى گويد: (حَتَّى نَسُوا الذِّكْرَ وَ كانُوا
قَوْماً بُوراً- 18/ فرقان) يعنى هلاك شدگان.
بُور- جمع- بائر
است و گفتهاند- بور- مصدر است كه در مفرد و جمع هر دو بكار مىرود مثل رجل بور و
قوم بور- شاعر گويد:
يا رسول المليك إنّ لسانى
راتق ما فتقت إذ أنا بور
(اى پيامبر و رسول خداى زبانم از تكلّم بسته
است زيرا در هلاكتم).
بار الفحل النّاقة- شتر فحل، ناقه را بوئيده كه پاكى او را استشمام
كند. سپس اين معنى بطور استعاره در باره آزمون بكار رفته است، گفتهاند:
بُرْتُ كذا- يعنى او را آزمودم.
بأر
: بِئْر (يعنى چاه و حفره)، خداى عزّ و جلّ
گويد: (وَ بِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَشِيدٍ[1]-
[1] خداوند در چند مورد علّت عذاب و هلاكت رسوا كننده قوم عاد را
بيان كرده است از قصرى و كاخى كه بر بلندى كوه ساخته بودند و آنجا مركز عياشىّ، و
هرزگىشان بوده، مىفرمايد:( أَ
تَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ!؟- 128/ شعراء) كه از آن بالا مردم رهگذر را به باد مسخّره مىگرفتند«
يجتمعون اليها للعبث بمن يمرّ فى الطّريق» عمل زشت و ننگين ديگرشان در آب و چاه
انداختن افراد بىخبر بوده كه سر چاه را مىپوشاندند تا رهگذران غفلتا در آن
بيفتند تا آنها بخندند و لذّت ببرند و دهها عمل دور از انسانيت ديگر كه متأسّفانه
در دوران اخير بخصوص در زمان قاجار چنين عادات زشتى بصورت داشتن دلقكها، و
انداختن افرادى در استخرها رايج بوده و عدّهاى انسان ضعيف امّا در انسان بودن
همطراز خويش را وسيله عيش و عشرت خود قرار مىدادند، انسانى كه بايد در اثر كارهاى
اجتماعى و داشتن روح خداپرستى با تمام نيرو و در برابر مشكلات بايستد و همانطور كه
پيامبر6 فرموده است حتّى اظهار عجز هم نكنند در فرهنگ مستكبرين عيّاش سر و صورت
خود را سياه مىكند و با هزاران اداهاى مضحك آلت و ابزار خنده و عياشى ديگران
مىشوند كه با كمال تأسّف هنوز هم ريشههاى آن فرهنگ غير انسانى باقى است اميد است
آن روش ناپسند يعنى سياه بازى و دلقك شدن كه بعد از انقلاب هم يكبار. در صدا و
سيماى جمهورى اسلامى ايران عيد نوروز 59 به نمايش گذاشته شده به كلّى از فرهنگ
اسلامى و انقلابى ما ريشه كن شود. دلقك بازى در شأن انسان عصر امروز نيست.