اينكه اضافه باسم ديگرى شود.

در هر دو صورت بئس و نعم- آنها را مرفوع مى‌كنند، مانند- بئس الرّجل زيد- يا- بئس غلام الرّجل زيد- و نكره را نصب مى‌دهند، مانند- بئس رجلا و بئس ما كانوا يفعلون.

خداى تعالى گويد: (وَ بِئْسَ الْقَرارُ- 29/ ابراهيم) و (فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ‌- 72/ زمر) و (بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا- 5/ كهف) و (لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ‌- 63/ مائده).

اصل واژه- بئيس- بئس- است كه آن هم از- بؤس- مشتّق شده.

بيض‌

: البَيَاض‌ يعنى سپيدى كه در ميان رنگها ضدّ سياهى است. فعلش:

ابْيَضَ‌، ابْيِضَاضاً و بَيَاضاً، و اسمش- مُبْيَضّ‌، أَبْيَض‌- است.

خداى عزّ و جلّ گويد: (يَوْمَ‌ تَبْيَضُ‌ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ‌ وَ أَمَّا الَّذِينَ‌ ابْيَضَّتْ‌ وُجُوهُهُمْ‌- 107 و 106/ آل عمران).

الأبيض‌- رگى است كه بخاطر سپيد بودنش اينچنين ناميده شده، چون رنگ سپيد را بهترين و با فضيلت‌ترين رنگها مى‌دانند، چنانكه گفته‌اند رنگ سپيد بهتر، سياه هول انگيزتر، سرخ زيباتر و رنگ زرد خوشنمودتر است.

از اين جهت فضل و كرم را برنگ سپيد و يا- بياض- تعبير كرده‌اند حتّى به كسى كه عارى از عيب و گناه است و آلوده نشده است، أبيض الوجه، يعنى سپيد روى گويند (رو سفيد، كنايه از بى‌گناهى است).

خداى تعالى گويد: (يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ‌- 106/ آل عمران) يعنى چهره‌ها پاك و از گناه عادى است.

ابيضاض‌ الوجوه- عبارت از شادى و مسرّت است. اسوداد الوجوه- غم و اندوه چهره‌ها است.

و بر اين اساس آيه (وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى‌ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا- 58/ نحل) است.

مثال سپيدى چهره‌ها آيات (وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ- 22/ قيامه) و (وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ، ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ- 38/ عبس) است.

عبارت- أمّك بيضاء من قضاعة- (قضاعة- پدر قبيله‌اى از اعراب يمن است‌