متاع و پول).

الشّراء- پرداختن قيمت و گرفتن جسم قيمت شده است، فروختن و خريدن را بيع و شراء گفته‌اند كه هر دو بجاى هم بكار مى‌رود براى تصوّرى كه از جنس و متاع و بهاء آن به نظر مى‌رسد و بر اين معنى خداى عزّ و جلّ گويد:

(وَ شَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ‌- 20/ يوسف) (كه واژه شراء- در اين آيه بجاى فروختن يا (بيع) بكار رفته است و پيامبر 7 فرمود:

(لا يَبِيعَنَ‌ أحدكم على بيع أخيه».

يعنى خريدار چيزيكه برادرت مى‌خرد نشويد. (رو دست خريد او نرويد كه گرانى پيش آيد).

أَبَعْتُ‌ الشّى‌ء- آنرا براى فروش عرضه كردم، چنانكه شاعر گويد:

(اسبى كه وفاء خوبيهايش عرضه و فروخته نشده است).

باب مفاعله اين واژه‌ها- مُبَايَعَة و مشاراة است، خداى تعالى گويد: (وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا- 275/ بقره) و (لا بَيْعٌ فِيهِ وَ لا خُلَّةٌ- 254/ بقره).

عبارت- بَايَعَ‌ السّلطان‌[1]- اطاعت او را در برابر عطاى اندكش پذيرفت.

خداى عزّ و جلّ گويد: (فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بايَعْتُمْ بِهِ‌- 111/ توبه) كه اشاره به بيعت رضوان است (يعنى بيعت مؤمنين با پيامبر 6 كه در آيه بعد اشاره مى‌كند و مى‌فرمايد: (لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ‌ تَحْتَ الشَّجَرَةِ- 18/ فتح) و همچنين بمطلبى كه در آيه ديگر فرمايد: (إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى‌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ‌- 111/ توبه).

و امّا واژه- الباع- يعنى فاصله ميان دو دست كه بطرفين باز مى‌شود از باع، يبوع، است نه از- باع يبيع- به دلالت اينكه گويند:

باع فى السّرّ يبوع: وقتى كه دستش را دراز كرد.

بول‌

: البَال‌، حالتى است كه در اثر آن حالت، توجّه و اهمّيت دادن حاصل مى‌شود و يا از آن پروا مى‌شود- ما بَالَيْتُ‌ بكذا بَالَةً- يعنى از او پروا نداشتم و به آن‌

[1] تاريخچه اين واژه كه از قرن چهارم هجرى ببعد در باره نامداران به كار رفته و از طرف چه كسى نخستين بار بكار رفت در تفسير واژه( سلط) مفصّلا ذكر خواهد شد.