responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 334

رأيت بك حاتما فى السّخاء- است و سخن خداى تعالى: (وَ ما أَنَا بِطارِدِ الْمُؤْمِنِينَ‌- 114/ شعراء) و (أَ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ‌- 36/ زمر) شيخ گفت‌[1] در اين مقوله كه بيان شد نظرى هست:

در سخن خداى كه (تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ‌- 20/ مؤمن) گفته شد معنايش مى‌شود بلكه با افزودن حرف (ب) بر سر واژه- دهن- مقصود اين مى‌شود كه گياهى روغندار روئيده مى‌شود كه روغن در آن گياه خبر مى‌دهد تا بر وجود نعمتهايى كه خداوند بر بندگانش ارزانى داشته است آگاهى دهد، و آنها را در بدست آوردن آن با عصاره‌گيرى و روغن كشى و استنباط و استخراج آن هدايت كند.

گفته شده كه حرف (ب) در اينجا براى (حال) است يعنى حال وجودى و طبيعى آن گياه اينست كه داراى روغن است سببش اينست كه حرف همزه و حرف (ب) كه براى متعدى ساختن بكار مى‌روند با هم در يك واژه جمع نمى‌شوند.

و در آيه (وَ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً- 6/ نساء) گفته شده- يعنى- كفى اللّه شهيدا- است، مثل آيه (وَ كَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتالَ‌- 25/ احزاب) كه حرف (ب) زايد است اگر آنطورى كه گفته شده باشد پس- كفى باللّه المؤمنين القتال- هم صحيح است كه البتّه نارسا هم هست زيرا چنانكه گفته مى‌شود در آنصورت همانطوريكه ذكر شد كلمه بعدش منصوب و بايستى در موضع حال باشد ولى سخن درست اينست كه فعل- كفى- در اين آيه در معنى كافى بودن- است، چنانكه گويند- أحسن بزيد- كه در جاى- ما احسن است، پس معنى آيه،- اكتف باللّه شهيدا- مى‌شود يعنى بگو به گواهى و شاهدى بودن خداى بسنده مى‌كنم. و بر اين معنى است آيات (وَ كَفى‌ بِرَبِّكَ هادِياً وَ نَصِيراً- 31/ فرقان) و (وَ كَفى‌ بِاللَّهِ وَلِيًّا- 45/ نساء) و (أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ شَهِيدٌ- 53/ فصّلت).

و نيز بر اين سياق است عبارت- حبّ إلىّ بفلان: چقدر او را دوست دارم.

در چيزهايى كه ادّعا شده است، حرف (ب) زايد است، آيه (وَ لا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ‌


[1] منظور راغب از شيخ استاد اوست كه گاهى نامش را ابو الحسن ذكر مى‌كند كه در پيشگفتار كتاب در آن باره بحث شده است.

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 334
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست