ناقة جَلَدَة- يعنى مادّه شتر قوى.

جَلَّدْتُ‌ كذا- روپوش و پوستى بر او قرار دادم.

فرس‌ مُجَلَّد- اسبى كه از تازيانه خوردن بى‌تابى نمى‌كند و تشبيهى است به مردى قوى كه از زدن، دردى به او نمى‌رسد.

جَلِيد- يخ و برف و شبنم كه سوزش زياد و سردى آن تشبيهى است از سختى و صلابت و قدرت.

جلس‌

: اصل‌ جَلْس‌- يعنى زمين سفت و سخت و- نجد- (يعنى زمين مرتفع و بلند كوهستانى) را هم- جلس- مى‌گويند و بهمين جهت از پيامبر روايت شده كه:

«أعطاهم المعادن القبيلة غوريّها و جلسها».

(پيامبر معادن قبيله‌اى را چه در دره‌ها در مرتفعات به آنها بخشيد).

جَلَسَ‌- يعنى نشست- و اصلش اين است كه كسى جاى بلندى را براى نشستن در نظر مى‌گيرد سپس مى‌نشيند بعدا هر قعودى و نشستى، و قرار گرفتنى را- جُلُوس‌- گفتند، مَجْلِس‌- هم مكان نشستنى است كه بر آن قرار مى‌گيرند، خداى تعالى فرمايد:

إِذا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي‌ الْمَجالِسِ‌[1] فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ‌- 11/ مجادله).

[1] آيه 11/ سوره مجادله است كه از نام سوره گفتگوهاى لفظى و مجادله و استدلال و بحث فهميده مى‌شود كه يكى از آن موارد تشكيل دادن جلسات و نشستن در مجالس در كنار يكديگر است كه غالبا براى ورود و خروج و نشستن بالا و پائين ميان انسانها همواره تعارف و بحث و مجادله در مى‌گيرد خصوصا اگر افرادى عالم و غير عالم وارد شوند و لذا خداوند عليم بهترين رهنمودها را مى‌فرمايد: آغاز اين آيه چنين است‌ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَ إِذا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ- 11/ مجادله).

اى انسانهاى مؤمن هر گاه در مجلسى به شما گفته شود كه به ديگران جاى دهيد فراخ و باز ننشينيد بلكه جمعتر نشينيد و ديگران را جاى دهيد و اگر گفته شد برخيزيد، برخيزيد، زيرا رفعت و بزرگى را خداوند بشما خواهد داد نه مجالس، و عالمان را نيز همچنين درجاتى مى‌دهد، خداوند بكارهاتان آگاه است، دستورات اين آيه تنبيهى است بر اينكه آداب حضور و نشستن در مجالس نبايستى از روى بزرگى و رفعت و علم و تفاخر باشد كه از روى انسانيت و اخلاق اسلامى بايد باشد و همه بايستى برادر وار. در كنار هم بنشينند زيرا تنها خداست كه رفعت و درجات علمى علما و سايرين را با آگاهى پاداش مى‌دهد، امروز ما مى‌پنداريم كه ميز گرد سوغات غربيهاست و حال آنكه آنها سالها است از مآخذ اخلاق و انسانى اسلام بهره گرفته‌اند.