كه براى كفايت عموم به آن نيازمندند تا در دين خويش اجتهاد نمايند و نيز آموختن زبان عرب و آشنائى به واژه‌هاى آن كه بوسيله آن لغات معرفت كتاب خدا و سنّت و آثار و اقوال مفسّرين از صحابه و تابعين شناخته مى‌شود نيز فرض و واجب است.

هر كه از دامنه و گستردگى زبان عرب و بيشتر الفاظ آن و دستيابى به روش‌هاى آن جاهل و ناآگاه باشد جمله علم قرآن را ندانسته ولى كسى كه آنرا آموخت و بر روش‌هايش آگاهى يافت و آنچه را اهل تفسير تأويل كرده‌اند فهميد، شبهات و ترديدهائى كه بر نادانها و زبان هوى پرستان و بدعت گزاران داخل است از او برطرف شده است.

كتاب من هر چند كه جامع معانى قرآن و الفاظ تمام سنّت‌هاى پيامبر 6 نيست ولى خلاصه‌اى از فوائد آنها را در بر دارد و نكاتى از غرايب واژه‌ها و معانى آنرا كه از روش مفسّرين خارج نيست شامل مى‌شود، و همچنين روشهاى ائمّه‌اى كه مأمون از خدا هستند از اهل علم و بزرگان اهل لغت كه معروف به معرفت ژرف و عميق و ديانت و استقامتند.

از جوانى تاكنون كه هفتاد ساله‌ام اين فنّ را دنبال كرده‌ام و در بحث و تحقيق از معانى و استقصاء در آنها به سرعت علاقمند بوده‌ام تا از پيشوايان امين و ائمّه مشهور در زمان و معروفين آنرا اخذ كنم.

بوسيله قرامطه سالها اسير شدم و در قبيله هوازن يا بنى تميم و بنى اسد در آميختم بناچار در باديه‌ها زيستم، در خشكسالى‌ها بدنبال سقوط و ريزش باران‌ها بودند و براى آماده كردن آب باز مى‌گشتند، انعام، و چهار پايان را مى‌چرانيدند و از شير آنها معيشت مى‌گذراندند، از روى طبع و سرشت سخن مى‌گفتند و جز به قرائح خويش عادتى ديگر نداشتند و پيوسته در سخن‌شان خطاى فاحش واقع نمى‌شد.

روزگارانى در چنان وضعى اسيرشان بودم كه از واژه‌ها و مخاطبات‌شان و غريب و نوادر زبان، ان شاء اللّه در خلال قرائت اين كتاب خواهى ديد.