فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ- 186/ بقره) و فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي- 186/ بقره) و الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ
الْقَرْحُ- 172/ آل عمران).
(اين آيه شكوه و عظمت معنوى مجروحين و معلولين با ايمان را بيان
مىكند كه اينان با اينكه مجروح و معلول هستند به پروردگار و پيامبر 6 لبّيك
مىگويند و دست از ايثار و ايمان خويش نه تنها برنمىدارند كه استوارتر مىشوند).
جود
: خداى تعالى گويد: وَ اسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِيِ- 44/ هود) گفته شده جودى
نام كوهى ميان موصل و جزيره است، يعنى (ميان دجله و فرات) كه در اصل منسوب است به جُود يعنى بخشش مال و علمى كه در تصرّف كسى
است و آنرا مالك شده است، رجل جواد- مرد بخشنده.
فرس جَوَاد- اسبى كه با تمام نيرو و وجودش خويش
مىدويد گوئى كه توان خود را بصاحبش مىبخشد جمعش-
جِيَاد است- يعنى اسبان باوفا و خادم، خداى تعالى گويد:
بِالْعَشِيِّ الصَّافِناتُ الْجِيادُ-
31/ ص) (تمام آيه چنين است، إِذْ عُرِضَ عَلَيْهِ
بِالْعَشِيِّ الصَّافِناتُ الْجِيادُ- 31/ ص آنگاه كه بعد از
نيمروز آن اسبان تيزتك و تيز رو را بر او عرضه كردند).
باران زياد را جَوْد گويند و در باره اسب- جُودَة- و در مورد مال- جود- بكار مىرود.
جَادَ الشّيء جَوْدَةً
فهو جَيِّد- يعنى: آن چيز متعالى و نيكو شد.
جيّد- در معنى شكوهمند و عالى همان است كه خداى تعالى از معنى و
مفهوم آن خبر مىدهد كه: أَعْطى كُلَّ شَيْءٍ، خَلْقَهُ
ثُمَّ هَدى)[1]- 50/ طه).
[1] اشاره بآيهاى است كه حضرت موسى در برابر سؤال فرعون كه
مىگويد: فَمَنْ
رَبُّكُما يا مُوسى- 49/
طه) اى موسى پروردگار تو كيست كه مرا بايمان نسبت باو مىخوانى پاسخ مىدهد كه رَبُّنَا الَّذِي أَعْطى كُلَّ
شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى- 50/
طه) خداى ما كسى است كه آفرينش هر چيزى را چنانكه بايسته و شايسته آن است تماما
باو داده است چنانكه- دست را، گيرائى پاى را- روائى- زبان را، گويايى- چشم را بينائى-
گوش را شنوائى دل و جان را- دانايى- و بالاخره انسان را حسّ دانش دوستى و كنجكاوى
عطا فرموده. خداى ما كسى است كه براى انسان همسرى از نفس و جان او آفريده كه
همانند وى و همجنس وى و همصداى وى است هر چيزى را در راهى كه نهاد حيوانات و سرشت
آدميان است قرار داد تا بداند از دشمن چگونه پرهيزد و بدوستش چگونه پردازد و معاش
و غذا از كجا جويد. به گفته صاحب مجمع البحرين تعبير اين آيه همان است كه در جاى
ديگر گفت وَ خَلَقَ
كُلَّ شَيْءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيراً- 2/ فرقان) اوست كه همه چيز را آفريد و براى رشد و كمال او همه گونه
نيازهاى مادّى و معنوى آنها را در دسترس و در راهشان قرار داد، چنانكه در جاى
ديگر فرمود هُوَ الَّذِي
خَلَقَ لَكُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً- 29/ بقره) يعنى او را براه توحيديش رهنمون شد چون فرعون در برابر
اين حقايق انكار ناپذير جهان هستى مبهوت مىشود مىپرسد تكليف گذشتگان چيست؟ و
احوال پشينيان چگونه است؟
موسى( ع) مىگويد: علم و آگاهى آنرا خدا داند زيرا او هيچ چيز
را فرو نگزارد و فراموش نكند اعمال گذشتگان در صحيفه كاركردشان ثبت است و به پاداش
خويش مىرسند، يعنى: