خداى تعالى گويد: (لا تَنْفِرُوا فِي‌ الْحَرِّ قُلْ نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا- 81/ توبه) يعنى از گرمى هوا در جنگ مگريزيد كه آتش جهنّم شديدتر است.

حَرُور- باد گرم، در آيه (وَ لَا الظِّلُّ وَ لَا الْحَرُورُ- 21/ فاطر). (نه سايه و نه باد و هواى گرم).

اسْتَحَرَّ القيظ- گرماى تابستان شديد شد.

الحَرَر- يبوست و خشكى كه از تشنگى به كبد عارض مى‌شود، حَرَّة مفرد حَرّ است.

اصطلاح- حرّة تحت قرّة[1] از همين واژه است يعنى (در باطن داغ و خشمگين و در ظاهر آرام و خونسرد).

حَرَّة- سنگى كه از شدّت گرماى هواى سياه شده باشد و در همين معنى بصورت استعاره، اسْتَحَرَّ القتل- يعنى كشتار شدّت گرفت، بكار رفته است.

حَرُّ العمل- سختى و شدّت گرماى كار، و گفته‌اند:

إنّما يتولى‌ حَارَّهَا من تولّى قارّها- يعنى كسى كه سختى آن را تحمّل كرده، سهولت آن را هم عهده‌دار مى‌شود. حُرِّيَّة آزادى، حر و آزاد نقطه مقابل عبد و بنده است مى‌گويند حُرٌّ بَيِّنُ‌ الحَرُورِيَّة آزاديكه بطور مطلق آزاد است دو گونه است: اوّل- كسيكه حكم چيزى عليه او جريان نيافته است مثل آيه (الْحُرُّ بِالْحُرِّ- 187/ بقره) يعنى حكم غير از او در باره‌اش اجرا نشده.

دوّم- بكسى حرّ گويند كه اخلاق زشت و ناپسند براى دستيابى باموال دنيوى بر وجود او احاطه نداشته باشد مانند: حرص و آزمندى كه نبايد به شخص- حرّ- چيره باشد و نيز بايستى بسوى عبوديّت و بندگى اللّه روى آورد كه ضدّ صفات قبلى است و همانست كه پيامبر 6 اشاره كرده است كه:

[1] حرّة از حرارت گرفته شده يعنى حرارت دل و تشنگى، قرّة، يعنى سرما، مى‌گويند: كسر الحّره لمكان القرّه- سختى تشنگى در روز سرد است، حرّة تحت قرة- در باره كسى بكار مى‌رود كه كينه و خشم خود را پنهان مى‌كند و بصورت ظاهر اخلاص و يگانگى ابزار مى‌نمايد،( مجمع الامثال ميدانى ج 1 ص 197).