responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 469

حَرِدَ- يعنى خشمگين شد.

حَرَّدَهُ‌ كذا- آن را كج و منحنى كرد.

بعير أَحْرَد- ستور و شترى كه يك دستش كج است.

حُرْدِيَّة- اتاقكى و كوخى از نى (آلاچيق).

حرس‌

: الحَرَس‌ و الحُرَّاس‌- جمع‌ حَارِس‌ يعنى نگهبان.

خداى تعالى گويد: (فَوَجَدْناها مُلِئَتْ‌ حَرَساً شَدِيداً- 8/ جنّ) يعنى: آنجا را مملوّ از نگهبانان سخت كوش يافتيم.

حرز- و حرس- در معنى بهم نزديكند همانطور كه لفظشان به هم نزديك است ولى- حرز- بيشتر در نگهبانى براى پول و مال بكار مى‌رود، و حرس- بيشترى براى نگهبانى مكانها است.

شاعر گويد:

فبقيت حرسا قبل مجرى داحس‌

لو كان للنّفس اللّجوج خلود

(روزگارانى قبل از بيزار شدن از زندگى و تورّم عمر باقى مى‌ماندم اگر كه نفس سركش جاودان مى‌بود).

گفته‌اند: معناى حرسا- دهر و روزگار است، چنانچه واژه- حرس دلالتش در اين شعر فقط معنى دهر- باشد بر آن معنى دلالت نمى‌كند زيرا ممكن است مصدر بجاى حال باشد يعنى در حال نگهبانى عمر و زندگى باقى مى‌ماندم و زندگى را حفظ مى‌كردم در آن صورت دلالت بر دهر و مدّت زندگى مى‌كند نه اينكه از لفظ- حرس باشد. أَحْرَسَ‌- معنايش محافظت شده و با حراست است مثل ساير كلماتى كه بر وزن أفعل ساخته مى‌شود و بر اين معنى است: حَرِيسَة الجبل- جايى كه در كوهستان، شبانه حر است مى‌شود.

ابو عبيدة مى‌گويد: حَرِيسَة، يعنى نگهبانى شده.

و نيز حَرِيسَة- يعنى دزديده شده، فعلش- حَرَسَ‌- يَحْرِسُ‌- حَرْساً است، كه گفته‌اند لفظى است كه معنى حريسة از آن تصوّر مى‌شود، زيرا حريسة- در زبان عرب بمعناى سرقت و دزديدن هم آمده است.

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 469
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست