اشاره بمفهوم حديثى است كه روايت شده‌

«من نوقش فى الحساب معذّب».

(آنكه ستيزه كرد و خصومت در حساب ورزيد دچار عذاب شد و حساب همان انجام تكاليف و اداى حقّ است).

و آيه‌ اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسابُهُمْ‌- 1/ انبياء).

مثل آيه (وَ كَفى‌ بِنا حاسِبِينَ‌- 47/ انبياء).

و (وَ لَمْ أَدْرِ ما حِسابِيَهْ‌[1]- 26/ حاقّه).

و (إِنِّي ظَنَنْتُ أَنِّي مُلاقٍ حِسابِيَهْ‌- 20/ حاقّه).

كه حرف (ه) در واژه- حِسابِيَهْ‌- براى اين است كه در قرائت وقف شود، مانند- مالِيَهْ‌ و سُلْطانِيَهْ‌.

و آيه (فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ‌- 199/ آل عمران).

و (جَزاءً مِنْ رَبِّكَ عَطاءً حِساباً- 36/ نباء) كه گفته شده- حِساباً- يعنى كافيا.

يعنى: (پاداش بتنهائى حساب نيست بلكه به اندازه كفايت، و حق است).

و اين معنى اشاره باين است كه مى‌گويد: (وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعى‌- 39/ نجم).

و در آيه (يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ‌- 122/ بقره) (وجوهى، در معنى اين آيه‌

[1] در زبان فارسى و حتّى در ساير زبانها حرفى در آخر پاره‌اى كلمات براى اشباع و روشن ساختن حركت حرف ما قبل آخر آورده مى‌شود كه در فارسى آنرا( هاء غير ملفوظ) گويند مثل: خانه، آشيانه، يا با كلمات- خان، آشيان در خواندن و در معنى تفاوتش روشن شود، در سوره الحاقّه كه آيات فوق با واژه‌هاى- حسابيه- ذكر شده، گذشته از همآوائى با آيات قبل كه با كلمات زبانيه، طاغيه، باقيه، جاريه ... ختم مى‌شوند از نظر بلاغت و فصاحت كلام ضرورت داشته و حركت ضمير( ى) را در آخر كلمات كه حركتش را روشن نمى‌كنند مى‌اندازند و نمى‌نويسند، مثل:

عبادى، ربّى- كه عباد- رب- مى‌نويسند و در آيات فوق وجود حرف( ه) براى تعلّق صريح داشتن( حسابى) بفاعل جمله كه همان گناهكار است در حدّ اعلاى بلاغت است.