خطابه، احاديث و اشعار است، يكى از سخنان و روش اعتقادى او اينستكه مى‌گويد:

«انّ اللّه لا يدخل احدا النّار و انّما النّار تجذب اهلها بنفسها، و طبيعتها».

يعنى: خداوند كسى را در داخل آتش نمى‌كند بلكه اين آتش است كه اهل خود را كه با طبيعت او همساز است بخود جذب مى‌كند (كه به گفته مولوى‌

آثار ديگر جاحظ- كتاب الحيوان در 7 مجلّد- كتاب المحاسن و الاضداد- البخلاء- سحر البيان- فضائل الاتراك- سلوة الحريف فى المناظره بين الربيع و الخريف- كتاب العرافه و الزج و الفراسة و كتب ديگر وفاتش 255.

(وفيات الاعيان- معجم الادباء- الفهرست- تاريخ بغداد- بغية الوعاة و مآخذ بسيارى ديگر).

20- ابن قتيبه: عبد اللّه بن مسلم، در لغت و نحو و نقد ادبى معروف است، از آثارش- عيون الاخبار كه در 10 كتاب شامل (حكومت- جنگ- رياست- اخلاق و طبايع- علم و علماء- زهد- برادرى- نيازها- كتاب طعام- كتاب زنان و در چهار مجلّد چاپ شده) ولى در اين كتاب نظرات تعصّب آميزى بكار برده است از خطباء هر خطبه‌اى كه خواسته آورده، مثلا خطبه بسيار معروف معاويه بن يزيد كه عليه معاويه و پدرش يزيد بوده و ظلم و جنايات آنها را بر مى‌شمرد و از خلافت و جانشينى آنها اظهار تنفّر نموده در رديف خطبه‌ها نياورده و در عوض از حجّاج بن يوسف- خونخوار و جلّاد تاريخ چندين خطبه آورده است. (با اينكه نام كتاب خود را عيون الاخبار نهاده است).

ابو منصور ازهرى در سخن از ابن قتيبه مى‌نويسد: «رايت ابو بكر بن الانبارى ينسبه الى الغفلة و الغباوة و قلة المعرفه و قد رد عليه قريبا من ربع ما الفه فى مشكل القرآن».

يعنى: ديدم كه ابن انبارى ابن قتيبه را به غفلت و كندى ذهن و كمى معرفت نسبت مى‌دهد و تقريبا يك چهارم كتاب مشكل القرآن او را رد كرده است.

آثار ديگر ابن قتيبه (غريب القرآن- تأويل مشكل القرآن- معانى القرآن)