حطب‌

: حَطَب‌ (يعنى هيزم و مواد سوختنى از هر چيز) و آيه (فَكانُوا لِجَهَنَّمَ‌ حَطَباً- 15/ جنّ)، يعنى براى دوزخ مايه لهيب و فروزش آتشند فعلش- حَطَبَ‌، حَطَباً، احْتَطَبْتُ‌- است.

حَاطِب‌ ليل- كسيكه سخنش را با كلمات بد و خوب و زشت و زيبا، اداء مى‌كند، مى‌گويند: كسيكه در شب هيزم جمع مى‌كند نمى‌بيند كه چه چيزى در طناب بارش مى‌نهند[1].

حَطَبْتُ‌ لفلان‌ حَطَباً- برايش كار كردم.

مكان‌ حَطِيب‌- يعنى جاى پرهيزم و چوب.

ناقة مُحَاطِبَة- شترى كه چوب مى‌خورد.

خداى تعالى گويد: (حَمَّالَةَ الْحَطَبِ‌- 4/ مسد) كنايه از سخن‌چينى و فتنه انگيزى است (منظور زن ابو لهب است).

حَطَبَ‌ فلان بفلان- در باره او سعايت و سخن چينى كرد.

فلان يوقد بالحطب الجزل- كنايه از همان آتش افروزى است (حطب الجزل- يعنى هيزم بسيار خشك ستبر).

حطم‌

: الحَطْم‌ يعنى شكستن چيزى مثل- هشم- و لغاتى از اين قبيل كه‌

[1] مكثا يعنى پر گوى را حاطب ليل گفته‌اند براى اينكه هيزم چين در تاريكى شب اى بسا مار و عقرب او را بگزد و او مار را در تاريكى شب چوب بيند پر گوى هم بسا كه سخنى بگويد كه مايه هلاك او شود.( 25/ فروق اللّغات).