أَحْمَأْتُهَا- در آنجا گل ريختم.

آيه اخير به صورت (فِي عَيْنٍ‌ حَمِئَةٍ 86/ كهف) يعنى چشمه‌اى كه چون باتلاق با گل آميخته است.

حنن‌

: الحَنِين‌ اشتياق و آوايى كه با نرمى و محبّت همراه باشد، در عبارات:

حَنَّتِ‌ المرأة لولدها- زن براى فرزندش ناله سر داد.

حَنَّتِ‌ النّاقة لولدها- آن شتر براى دورى از فرزندش ناله كرد، و چون: حنين ناله‌اى است كه با صدا همراه است، لذا واژه- حنين- به خود صدا و ناله تعبير شده است كه آن صدا دلالت بر حنين جدايى، و شفقت است يا اينكه- حنين- را به صورت و شكل، مشتاق و جدا شده و متصوّر كرده‌اند، از اين روى گفته‌اند:

حنين الجذع آواى نخل و تنه خرما به گاه بريده شدن.

ريح‌ حَنُون‌- باد نرم آوا، و دلنواز كه به صدا و ناله شتر دور از فرزند تشبيه شده است.

قوس‌ حَنَّانَة- صداى كمال در موقع كشيدن زه.

اصطلاح- ما له‌ حَانَّةٌ و لا آنّة يعنى نه شتر فربهى دارد و نه گوسفند چاقى، اين اصطلاح را براى سر و صداى گوسفندان آورده‌اند و چون- حنين و ناله با شوق و محبّت همراه است و محبّت و شفقت هم از رحمت و لطف جدا نيست لذا نرمى و رحمت به- حنّان و حنين- تعبير شده است چنان كه در اين معنى:

خداى تعالى گويد: (وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا- 13/ مريم).

و عبارت‌ الحَنَّان‌ المنّان- يعنى بسيار مهربان و نعمت دهنده عبارت:

حَنَانَيْكَ‌[1] إشفاقا بعد إشفاق‌

[1] اين منظور نقل مى‌كند كه در حديث زيد بن عمرو بن نفيل آمده است كه- حنانيك يا رب- يعنى پروردگارم مرا رحمت آور، رحمتى بعد از رحمتى عبارت حنانيك- از مصادرى است كه فعلش مثل- لبّيك و سعديك- متضمّن تكرار است يعنى پياپى رحمت خواستن.

ابن سيده مى‌نويسد: هر زمان كه من مشمول خير و رحمت حقّ هستم و رحمتش قطع نمى‌شود همان رحمت پى در پى است و اين معنى يعنى پياپى رحمت خواستن در واژه- حنان- است. سيبويه نيز همين نظر را دارد و ابن اعرابى آن را به رحمتك يا رحمن- معنى كرده. اصمعى هم آن را به تشكر و حمد. و سپاس و دعا تفسير نموده، پس، حنان- رزق و رحمت و بركت و وقار است.( المحكم 2/ 374- لس 13/ 130).