لذا گياه را حىّ يعنى نمو كننده گويند.
خداى عزّ و جلّ گويد: (اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها- 17/ حديد).
و (وَ أَحْيَيْنا بِهِ بَلْدَةً مَيْتاً- 11/ ق) و (وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍ- 30/ انبياء).
دوّم- حياة- در معنى نيروى حسّ كننده و حسّاس، و از همين معنى است كه حيوان- در معنى موجودى با حيات و حسّ كننده است.
خداى تعالى گويد: (وَ ما يَسْتَوِي الْأَحْياءُ وَ لَا الْأَمْواتُ- 22/ فاطر) (أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ كِفاتاً أَحْياءً وَ أَمْواتاً- 26/ مرسلات).
يعنى: (آيا زمينى را پوشانده و در برگيرنده زندگان و مردگان قرار ندادهايم؟).
و آيه: (إِنَّ الَّذِي أَحْياها لَمُحْيِ الْمَوْتى إِنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ- 39/ فصّلت).
عبارت- إِنَّ الَّذِي أَحْياها- در آيه فوق اشارهاى است به قوّة نامّية- يعنى رو به رويش.
لَمُحْيِ الْمَوْتى- هم اشاره به نيروى حسّاسه و درك كننده است.
سوّم- حياة- در معنى قوّه و نيروى عمل كننده عاقله.
مثل سخن خداى تعالى در آيه (أَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْناهُ- 122/ انعام).
و سخن شاعر كه:
و قد ناديت لو اسمعت حيّا
و لكن لا حياة لمن تنادى
يعنى: (تو اگر زنده شنوا و عاقلى را ندا دهى مىشنود- ولى كسانى را كه بانگشان دارى حياتى ندارند).
چهارم- حياة در معنى برطرف شدن غم و اندوه، يعنى: (شكوفايى و شادابى پس از اندوه).
شاعر گويد:
ليس من مات فاستراح بميت
إنّما الميت ميّت الأحياء
يعنى: (كسى كه از غم و اندوه خلاص شد و مرد براحتى رسيده، و نمرده است، مرده آنست كه از حيات شكوفا و شاداب زندگانى بىبهره است.