responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 596

مى‌كند).

مَخْرَقَة- خود را براى رسيدن چيزى بنادانى زدن كه در اين معنى بطور استعاره بكار رفته است.

مِخْرَاق‌- يعنى توپ بازى بچّه‌ها كه با گلوله كردن پارچه و بهم بستن آن براى پرتاب به يكديگر باين معنى كه چيز ديگرى در پارچه است، و پرتاب مى‌شود بكار رفته است.

خزن‌

: الخَزْن‌، نگهداشتن چيزى در گنجينه و خزانه، سپس به هر چيزى كه پنهانى، مثل راز و سرّ حفظ و نگهدارى مى‌شود تعبير مى‌شود.

خداى تعالى گويد:

و وَ إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ‌- 21/ حجر).

وَ لِلَّهِ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌- 7/ منافقون).

كه اشاره بقدرت پروردگار تعالى است بر آنچه كه را كه مى‌خواهد ايجاد كند و بيافريند و يا اشاره بحالتى است كه پيامبر 6 بآن اشاره فرموده كه:

«فرغ ربّكم من خلق الخلق و الرّزق و الأجل».

يعنى: (پروردگارتان ايجاد و آغاز آفريدن و رزق و مدّت حيات آنها را بپايان رسانده است).

و آيه‌ فَأَسْقَيْناكُمُوهُ وَ ما أَنْتُمْ لَهُ‌ بِخازِنِينَ‌- 22/ حجر) گفته شده، معناى- خازنين- ثابت قدمان در شكر و سپاسگزارى است، يا اشاره به اين آيه است كه مى‌فرمايد: أَ فَرَأَيْتُمُ الْماءَ الَّذِي تَشْرَبُونَ أَ أَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ ...[1]- 68/ واقعه).


[1] چون روش تفسيرى راغب رحمة اللّه همان سنت و روش امامان عليهم السّلام و بعضى از صحابه و تابعين رضوان اللّه عليهم است.

گاهى در ذيل يك واژه آيه‌اى را كه واژه را در بر ندارد براى تأييد معناى لغت و آيه مورد بحث ذكر مى‌كند مثلا در آيه فوق كه‌ فَأَسْقَيْناكُمُوهُ وَ ما أَنْتُمْ لَهُ بِخازِنِينَ‌- 22/ حجر)( شما كه طبيعت را آبيارى نمى‌كنيد) است براى رساندن مفهوم‌ ما أَنْتُمْ لَهُ بِخازِنِينَ‌- 22/ حجر) و اينكه مايه حياتى درختان و گياهان كه همان آب است از ناحيه فرمان الهى و سنّت او در طبيعت جريان مى‌يابد، آيه ديگرى در تأييدش ذكر مى‌كند كه مفهوم صحيح آيه را بر خلاف آن چيزى كه با كلمه قيل بيان كرده روشن سازد و. مى‌گويد: معنى صحيح اشاره باين آيه است كه‌ أَ فَرَأَيْتُمُ الْماءَ الَّذِي تَشْرَبُونَ أَ أَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ‌- 68/ واقعه) آيا نمى‌بينيد آبى را كه مى‌نوشيد شما نازل نكرديد پس‌ ما أَنْتُمْ لَهُ بِخازِنِينَ‌- 22/ حجر).

شما درياها را نيافريده‌ايد كه آب را در آنجا براى خود ذخيره كرده باشيد و خورشيد را نيافريده‌ايد كه آب ذخائر درياها را بصورت ابر در آورد و در نقاط مختلف فرو ريزاند و شما نيستيد كه چنان قوانينى در پهناى عالم آفريده باشيد شما تنها درك مى‌كنيد و بخود مى‌باليد و سر از اطاعت حقّ بر مى‌پيچيد زهى غفلت و كور دلى:

سألتُ حبيبى الوصلَ منه دُعابَةً

و أعْلَمُ أنَّ الوصل ليس يكونُ‌

فمَاسَ دلالًا و ابتهاجاً و قال لى‌

برفقٍ مجيباً( ما سألتَ يَهُونُ)

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 596
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست