responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 616

فرس‌ خَفِيف‌ و فرس ثقيل- در وقتى كه در زمان واحد يكى از اسبان بيشتر از ديگرى مى‌دود.

3- سبكى و سنگينى چيزى باعتبار گوارا بودن يا ناگوارا بودن چيزى است كه در اين مورد هر چيزى يا كار شيرين و گوارا- خَفِيف‌- مى‌شمرند كه واژه خفيف در اين مورد مدح است و واژه- ثقيل- براى ناگوار و ناپسند خداى تعالى گويد:

الْآنَ‌ خَفَّفَ‌ اللَّهُ عَنْكُمْ‌- 66/ انفال.) و فَلا يُخَفَّفُ‌ عَنْهُمُ‌- 76/ بقره). و حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفاً- 189/ اعراف).

كه آيه اخير را من از همين معنى مى‌بينم. (يعنى مدح).

(منظور راغب ; اينست كه باردار شدن زن به فرزند اگر چه از نظر حمل و بار وزنى بر او تحميل مى‌شود ولى چون آبستن شدن با رضاى خاطر و همراه با بهره‌مندى است لذا- خفيفا- نيز در آيه بصورت مدح بكار رفته است و از معنى سوّم خفيف يعنى گوارا بودن است).

4- خَفِيف‌ در معنى سبكسرى و كم خردى است چنانكه- ثقيل- هم در معنى وقار و متانت است پس در اين مورد خفيف- ذمّ و ناپسند است و ثقيل- مدح و پسنديدگى.

5- خَفِيف‌ در اجسامى بكار مى‌رود كه شأن آنها اينست كه بر اجسامى كه از آنها پائين‌ترند و ثقيلند مثل زمين و آب، برتر باشند (همچون بخار و افعال اين واژه- خَفَ‌، يَخِفُ‌، خَفّاً، و خِفَّةً، خَفَّفَهُ‌ تَخْفِيفاً، و تَخَفَّفَ‌ تَخَفُّفاً و اسْتَخْفَفْتُهُ‌- است.

كالاى سبك را هم- خفيف گويند، همينطور- كلام خفيف يعنى سخنى كه بآسانى بر زبان جارى شود.

خداى تعالى گويد: فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ‌[1]- 54/ زخرف).


[1] تمام آيه چنين است: فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ‌- 54/ زخرف) مربوط بسخن فرعون بعد از گفتگو با موسى( ع) است كه بمردم مصر مى‌گويد من از اين آدمى كه چيزى ندارد برتر و بهترم او حتّى نمى‌تواند درست سخن بگويد چرا طلا و دستبندهاى زرّين ندارد و فرشته‌هايى كه. مى‌گويد دستشان در دست او نيست. فرعون آنمردم را كه فاسق بودند سبك شمرد آنها نيز او را گردن نهادند و اطاعت كردند. نكته در خور دقّت در آيه اينست كه همواره پرستش فرعونها بر زمينه‌هاى فسق و فجور بر جامعه مبتنى است و از اين سبب همگى بعذاب و فرجامى عياشى‌هاى خويش مبتلا مى‌شود و با خوارى و درد در دريا غرق مى‌شوند در پايان آيه مى‌فرمايد سَلَفاً وَ مَثَلًا لِلْآخِرِينَ‌- 56/ زخرف) ايشانرا سرگذشتى عبرت آموز و داستانى شايسته توجّه براى آيندگان قرار داديم.

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 616
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست