responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 623

گفته‌اند: خِلَال‌- مصدرى است از خَالَلْتُ‌[1] و نيز گفته شده‌ خِلَال‌ جمع- خُلَّة- است.

و همچنين گفته‌اند: خَلِيل‌ و أَخِلَّةٌ و خِلَالٌ‌- در همان معنى اوّل يعنى دوست و دوستان است.

خلد

: الْخُلُود يعنى دور بودن چيزى از برخورد به فساد و باقى ماندن آن چيز بر حالتى كه قبلا بر آن حالت بوده است- اعراب چيزى را كه فساد و تباهى در آن راه ندارد و بآن نمى‌رسد با واژه خلود توصيف مى‌كنند مثل ناميدن: أثافى- يعنى سه پايه ديگ و ديگدان كه بخاطر مقاوم بودن و نه بخاطر دوام و بقاء آنها را- خَوَالِد- يعنى پايدارها ناميده‌اند.

فعلش- خَلَدَ يَخْلُدُ خُلُوداً- است يعنى پايدار و جاودانه شد.

خداى تعالى گويد: لَعَلَّكُمْ‌ تَخْلُدُونَ‌- 129/ شعراء) و خَلْد- يعنى جزئى از انسان كه همواره بر حالت ثابت خودش باقى مى‌ماند و تا انسان زنده است مثل ساير اجزايش تحليل نمى‌رود. (شخصيّت فطرى انسانى).

مُخَلَّد- كسى است كه مدّت زيادى باقى مى‌ماند.

رجل‌ مُخَلَّد- بكسى گفته مى‌شود كه زود پير نمى‌شود و پيرى از او بتأخير مى‌افتند.

دابّة مُخَلَّدَة- حيوانى است كه دندانهاى ثناياى او نمى‌افتد تا دندانهاى رباعيش در آيد[2].

سپس واژه- مخلّدة- بطور استعاره در معنى هميشه باقى، و پايدار و


[1] پاره‌اى از افعال داراى چند مصدرند از آن جمله باب مفاعلة كه مصدر دوّمش بر وزن فعال است مثل- قاتل، يقاتل، مقاتلة و قتال و همچنين حساب يحاسب محاسبة و حساب- و همينطور مصدر باب تفعيل مثل فعل يفعل تفعيل و تفعلة- مثل- كمل يكمل تكميل و تكملة- كه در زبان فارسى و سواد آموزى قبل از انقلاب باين مصادر آگاهى نداشته‌اند و پنداشته‌اند مثلا يا( تق- وى- يت) ياد داد و بدينجهت آموزشياران را بزحمت و اشتباه دچار مى‌كردند و حال اينكه در اينگونه كلمات حرف( ى) يكى است و اينها مصادر دوّم باب تفعيل- هستند و تلفّظ آنها هم-( تر- ب- يت) و( تق- و- يت) است.

[2] ثنايا دندانهاى بالا و پائين جلوى دهان است كه دو تا در بالا و دو تا در پائين قرار دارد ولى. رباعى چهار دندان بالا و پائين است كه ما بين ثنايا و انياب قرار گرفته و در حيوانات در سن 6 سالگى ظاهر مى‌شود.

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 623
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست