responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 627

لباس داده مى‌شد.

خلف‌

: خَلْف‌ يعنى پشت، نقطه مقابل- قدّام- يعنى پيشاروى و جلو.

خداى تعالى گويد: يَعْلَمُ ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ‌- 255/ بقره) و لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ‌- 11/ رعد).

يعنى: (انسان را فرشتگانيست در حضور و غياب كه او را بامر خدا حفاظت مى‌كنند و نگه مى‌دارد و اين فرمان خداوند است كه آنچه قومى و مردمى دارند تغيير نكند و نگرداند مگر اينكه ايشان متحوّل شوند).

و نيز خداى تعالى گويد: فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً- 92/ يونس).

(خطاب به فرعون است مى‌فرمايد: با زره طلائى مخصوصت از آب بيرونت اندازيم تا براى كسانيكه در غرق شدنت شكّ داشتند كه خدا نبايد بميرد، و همچنين براى آيندگان آيتى و نشانه‌اى باشد).

خَلَف‌- عكس و ضدّ معنى تقدّم و سلف- است و بكسى كه بخاطر كوتاهى و قصور مقام و منزلتش عقب مانده است- خلف- گويند و لذا مى‌گويند خَلْف‌- يعنى زشت و تباه.

و نيز كسى را هم كه نه بخاطر قصور و كوتاهى از مقامش عقب مانده باز خَلْف‌ گفته‌اند.

خداى تعالى گويد: فَخَلَفَ‌ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ‌[1]- 169/ اعراف).


[1] واژه خلف با سكون لام در قرآن دو بار آمده يكى در آيه 169/ اعراف كه دنيا دوستان تبار بنى اسرائيل را كه از دستورات حضرت موسى( ع) سر پيچى كردند مورد ملامت قرار مى‌دهد، دوّم در آيه 59/ مريم كه مى‌گويد: بعد از آنهمه پيامبران كه نماز بر پا مى‌داشتند و رضاى خداى مى‌خواستند گروهى از پى‌شان خواهند ديد، در دو آيه فوق واژه خلف با سكون لام و بصورت مذموم و ناپسند بكار رفته‌ فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا- 59/ مريم) پس- خلف- با سكون لام يعنى تباه و زشت و امّا خَلَف با فتحه لام در خير و خوبى بكار مى‌رود مثلا مى‌گويند: خلف صدق، خلف سوء يعنى جانشين خوب و بد كه در زبان فارسى هم مى‌گويند فلانى ناخلف است يعنى بى‌خير، ابن اثير مى‌گويد: الخلف بالتّحريك فى الخير و بالتّسكين فى الشّر يعنى با حركت حروف( خ- ل) در خوبى و با سكون آنها در شرّ و بدى بكار مى‌رود. خلف فرزند صالح و خلف فرزند صالح و بد كردار كه- اگر صدق و سوء يا صالح و طالح بكار رود خلف خوب و خلف زشت است. چنانكه راغب ; هم در قسمت اوّل هر دو را در معنى قصور و عدم قصور ذكر كرده است. ابن سيده مى‌گويد لا يكون الخلف الّا من الاخيار و لا يكون خلف الّا من الاشرار.

( اساس البلاغه 247- مصباح المنبر 218/ لس و 85- مقاييس 2/ 210- المحكم 5/ 121).

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 627
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست