و همچنين وسيلهاى و كسى كه دلو پر از آب مىكند- مائح- ناميدهاند
شاعر گويد:
و لي مائح لم يورد النّاس قبله
معلّ و أشطان الطّوى كثير
(وسيلهاى و كسى براى پر كردن دلو آبم دارم كه
با سرعت و شتاب با ريسمانهاى بلندش بسرعت بآب مىرسد و كسى قبل از آن نمىتواند
وارد آب شود).
خداى تعالى گويد: وَ
تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ- 188/ بقره)[1].
تَدَلِّي- پائين رفتن و به پائين
فرستادن است.
خداى تعالى گويد: ثُمَّ دَنا فَتَدَلَّى- 8/ نجم) (پس نزديك شد و
پائين آمد).
يعنى: جبرئيل به پيامبر خدا 6 نزديك شد و واژه- تدلى- مثلى است
براى قرب و نزديكى و تأييدى بر- دَنا- يعنى نزديك شد).
دلك
: دُلُوكُ الشّمس- متمايل شدن خورشيد
بغروب است.
خداى تعالى گويد: أَقِمِ الصَّلاةَ
لِدُلُوكِ الشَّمْسِ- 88/ اسراء).
يعنى: (از زوال نيمروز و غروب خورشيد كه وقت نمازهاى ظهر و عصر است
بعدش مىفرمايد- إِلى غَسَقِ اللَّيْلِ- يعنى نمازهاى مغرب
و عشاء و پايان آيه- قُرْآنَ الْفَجْرِ- يعنى نماز صبح پس از آيه اوقات نمازهاى پنجگانه را در بر
[1] تمام آيه چنين است وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ وَ
تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقاً مِنْ أَمْوالِ النَّاسِ
بِالْإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ- 188/ بقره) يعنى: اموال يكديگر را بناشايست و باطل در ميان خويش
مخوريد و آن را بصورت رشوه فرادست ظالمان نگذاريد كه بوسيله آن رشوه بخواهيد قسمتى
از مال مردم را با گناه و تبهكارى بخوريد در حاليكه مىدانيد بر خلاف عمل مىكنيد
صاحب تبيان مىگويد: مال باطل يا از راه ظلم و خيانت و دزدى و غصب است و يا از
طريق قمار و لهو و لعب و مانند آنها كه هر دو وجه درست است. قال ابو جعفر يعنى
باليمين الكاذبة يقطعون بها الاموال، يعنى مال باطل چيزى است كه با سوگند دروغ
بدست مىآيد حضرت صادق نيز گفته است خداوند مىدانست كه در امّت اسلام حاكمانى
خواهند بود كه بر خلاف حقّ حكومت مىكنند لذا مؤمنين را از تن دادن بحكومتشان نهى
كرده است و مردم هم مىدانند كه بحقّ حكم نمىكنند كسانى را هم كه بوسيله مال باطل
خود را بآنها نزديك مىكنند نهى كرده است.( تبيان 2/ 138- كشف الاسرار 1/ 513).