است.

دهق‌

: خداوند تعالى گويد: وَ كَأْساً دِهاقاً- 34/ نباء) يعنى: پر و لبريز، مى‌گويند:

أَدْهَقْتُ‌ الكأس‌ فَدَهَقَ‌- كاسه را پر كردم و پر شد.

دَهَقَ‌ لى من المال‌ دَهْقَةً- مال زيادى بمن بخشيد مثل- قبض قبضة.

دهم‌

: الدُّهْمَة، تاريكى شب، رنگ سايه اسب هم به- دُهْمَة- تعبير شده است و همچنين رنگ درختان بسيار انبوه و سبزه‌زارهاى معمولى چون هر دو برنگ سبز نزديكند.

خداى تعالى گويد: مُدْهامَّتانِ‌- 64/ الرّحمن) كه وزن فعلشان مفعال- است و از- ادْهَامَ‌، ادْهِيمَاماً- گرفته شده.

شاعر در وصف شب گويد:

(كه در ذيل واژه- خضر- بيت كامل اين شعر ترجمه شده است).

دهن‌

: خداى تعالى گويد: تَنْبُتُ‌ بِالدُّهْنِ‌- 20/ مؤمنون) جمع‌ دُهْن‌- أَدْهَانٌ‌- است.

فَكانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهانِ‌[1]- 37/ رحمن) گفته شده- دِهَان‌ در اينجا ته مانده روغن است.

مُدْهُن‌- ظرف روغن، و اين واژه يكى از لغاتى است كه براى ابزارها بر وزن- مفعل- بكار رفته بمكانى هم كه آب كمى در آنجا راكد شده باشد مُدْهُن‌- مى‌گويند كه تشبيهى است از ظرف و كوزه روغن.

دَهِين‌- مادّه شتر كم شير كه از لفظ دهن- استعاره شده است و بر وزن‌

[1] آيه فوق اشاره به آغاز معاد و حوادث آستانه قيامت است كه مى‌گويد: فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّماءُ فَكانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهانِ‌- 37/ الرّحمن) كه با دو تشبيه ادبى زيبا بكار رفته، يكى تشبيهى از طوفانى شدن و بهم خوردن و شكافته شدن آسمان كه بباز شدن رنگ گل سرخ كه چشم را خيره مى‌كند و ديگرى بسرخ شدن زياد روغن كه همراه با رسوبات و نوعى غلظت و مواد خارجى توأم است و به ته مانده پر محتوى و پر مواد روغن. گويا در آسمان پس از تاريك شدن خورشيد و بهم خوردن ستارگان و منظومه شمسى چنان حالتى سرخ فام و وحشت‌زا و پر از مواد منفجره ستارگان است كه طوفانى سهمگين است.