خلاصه‌

پس از هادى برادرش هارون به حكومت رسيد و 22 سال واندى حكومت كرد كه سيزده سال آن در دوران امامت امام كاظم (ع) بود. وى نسبت به خلفاى پيشين از اقتدار و امكانات بيشترى برخوردار بود و دوران خلافت او، دوران اوج اقتدار و شكوه عباسيان به شمارمى‌رفت. سالانه مبلغ 72 ميليون دينار خراج و ماليات به خزانه مملكت مى‌رسيد. متأسفانه اين مبالغ به جاى صرف در آبادى كشور و تأمين نيازهاى عمومى جامعه بيشتر صرف زندگى اشرافى و بزمها و عيش و نوشهاى شاهانه مى‌شد و براى مردم جز محروميت و تنگدستى ثمره‌اى نداشت. كاخهاى مجلل به نامهاى قصر خلد و دارالسّلام كه نهرها از ميان آنها جارى بود، جذب انبوهى از كنيزان رقاصه و خنياگر، نوازندگان و خوانندگان به دربار واسراف وتبذير درخوراك و پوشاك همه از مظاهر عياشى و تجمل پرستى هارون است.

پنجمين خليفه عباسى مردى چند چهره بود. در عين تجمّل پرستى و اشرافيّت، به ديندارى و خداترسى تظاهر مى‌كرد تا بتواند خود را به عنوان خليفه مسلمانان قلمداد كند.

هارون، بغض و كينه زيادى نسبت به علويان داشت و معتقد بود فرزندى از آل على (ع) نبايد روى زمين بماند و سوگند ياد كرد كه همه آنان و پيروانشان را بكشد. در اجراى اين سياست تمامى آنهارا متوارى و پراكنده كرد؛ جمعى را نيز كشت و گروهى رابه زندان افكند.

وى در رأس علويان از پيشوايشان موسى بن جعفر (ع) بيم داشت و از صلابت و سرسختى آن گرامى در برابر حكومتش رنج مى‌برد و همواره در صدد منكوب كردن آن حضرت و ايجاد فشار و محدوديت و در تنگدستى نگهداشتن او بود.

پرسش‌

1- هارون چه تاريخى به حكومت رسيد و چند سال آن معاصر امام كاظم (ع) بود؟

2- دوران خلافت هارون از نظر سياسى و اقتصادى چه ويژگى‌اى داشت؟

3- نمونه‌هايى از مظاهر اشرافيت و تجمل‌گرايى هارون را ذكر كنيد.

4- هارون نسبت به علويان چه سياست و روشى داشت؟

5- برخورد هارون با موسى بن جعفر (ع) چگونه بود؟