اين ماجرا نشاندهنده اين است كه امام كاظم عليه السلام وشيعيان در چه شرايط سخت سياسى و خفقان آورى به سر مى‌بردند و در زا ايفاى رسالت الهى خويش حتّى نسبت به شيعيان با چه مشكلات و محدوديتهايى مواجه بودند.

اين فشارها و محدوديتها در بعد سياسى خلاصه نمى‌شد، بلكه بعداقتصادى و معيستى مرم مسلمان بويژه شيعيان را نيز دربر مى‌گرفت. يعقوبى مى‌نويسد:

«منصور اموال مردم را (به ستم) گرفت، بگونه‌اى كه نزد كسى پس اندازى نگذاشت و مقدار دريافتى وى از اين طريق بالغ بر هشتصد ميليون درهم مى‌شد ....

او (درباره انگيزه خود از اتخاذ اين سياست) مى‌گفت: هركس مالش اندك باشد مرانش اندك خواهد بود و آن كس كه مردانش اندك باشد دشمنش بر وى نيرومند مى‌گردد واگر جنين شود سلطنت او پست و خوار گردد و هر كس كه پادشاهى پست گردد قرقگاهش شكسته شود.» [1]

سختگيريها و فشارهاى مالى و تضييقات طاقت فرساى اقتصادى خلفاى عباسى نه تنها موجب انباشته شدن اموال عمومى در خزانه‌هاى حكومتى و صرف آنها در راه مطامع و منافع شخصى زمامداران و درباريان آنان مى‌شد، بلكه ضربه شديد و مهلكى بر پيكره اقتصادى جامعه اسلامى و زندگى مسلمانان وارد مى‌كرد و اين يك حركت حساب شده بود كه روى مقاصد سياسى انجام مى‌گرفت. هدف اين بود كه اوّلًا، مردم نيازمند و گرسنه باشند تا همواره به فكر سير كردن شكم خود بوده مجال انديشه در مسائل ديگر را نداشته باشند. و ثانياً براى تأمين هزينه‌هاى ضرورى خود دست نياز به سوى دولتمردان دراز كنند و در نهايت مطيع و فرمانبردار آنان باشند، همان سياستى كه در ضرب المثل معروف: «اجعَ كَلْبَكَ يَتَّبِعْكَ» [2]

(سگ خود را گرسنه نگهدار تا (به طمع نان) دنبال تو بيايد) بدان اشاره شده و خلفا آن را نصب العين خود قرار داده بودند. امام هفتم عليه السلام در سال 148 ه. ق عهده‌دار مقام امامت شد. دوران 35 ساله امامت آن گرامى از نظر سياسى‌

[1] - تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 387

[2] - ر. ك: عقد الفريد، ج 1، ص 26