تهديدهاى ضمنى پاسخ
داده شد و بر خروج نيروهاى روس از ايران تأكيد شد.
دولت روسيه از
پيشترها معناى حكم جهاد را فهميده و به چشم ديده بود و تنها ترس روسها از حكم
جهاد توسط اين مرجع بزرگ بود كه منجر به دستور دولت روس به كنسول خود در عراق براى
ملاقات حضورى با آخوند خراسانى شد و در نهايت اين درخواست از طرف آخوند پذيرفته
نشد و متعاقب آن پيامى از طرف ايشان به مجلس مخابره شد كه آماده شدن ملت و دولت
براى دفاع سراسرى را حكم مىكرد، مشابه اين پيام مستقيم به عشاير غيور ايران و نيز
قاطبۀ روحانيون مخابره شد و همزمان با اين عكسالعمل ها، تلگراف اعتراضآميز
به دولت روس ارسال شد و در اين پيام شديد اللحن علاوه بر مسائلى چون «روابط
دوستانه»، «استحكام روابط فيمابين»، «حقوق جواريه»، «تجاوز نظامى»، «مداخلات غير
قانونى»، «مزاحمتهاى استقلال شكنانه»، «پناه دادن ياغيان كشور ايران»، «مشغول كردن
مسئولان ايران»، «اشغال جنوب ايران با قشون انگليس»، «تضييع حقوق ملت مظلوم
ايران»، «مبانى آزادى و استقلال» بر قوانين مسلم عالم و حقوق بينالملل تأكيد شده
بود.
آخوند خراسانى كه
ايران را در محاصرۀ دو قدرت بزرگ انگلستان و روسيه مىديد و دست تبانى آنها
را در پايمال كردن استقلال و شرف اين كشور اسلامى به وضوح مشاهده مىكرد،
اعلاميۀ جديدى خطاب به دول متمدن جهان صادر كرد كه تحت عنوان پروتست مقام
منيع رياست روحانى شيعيان جهان مخابره شد. در اين پيام تاريخى نيز نكاتى تأكيد شده
بود كه شايان توجه بسيار است، از آن جمله:
«دوره تمدن كه اشعه
عدالت و آزادى روى كره را منور ساخته»، «حقوق ساير ملل»، «سكوت مجامع بينالمللى
در برابر تجاوز نظامى روسيه به ايران»، «عضويت ملت ايران در عائلۀ بشريت به
عنوان اولاد قديم آن»، «هيكل پوسيده استبداد»، «توپ بستن مجلس، توسط ژنرال روسى در
23 جمادىالاولى 1326»، «تجاوز نظامى و مداخله در امور ايران»، «افشاگرى در مورد
سياستهاى مزدورانۀ انگلستان»، «اشغال نظامى جنوب توسط انگليسىها»، «ملت
تازه بيدار ايران»، «حقوق انسانيت»، «حريّتپروران ايران»، «تخليص ايران از چنگال
دو همسايه كه در محو آزادى و استقلال ايران همدست شدهاند.» (10)بسيج
نجف اشرف و حكم جهاد
آخوند خراسانى با
بسيج حوزه علميه و علما و مردم غيور عتبات مصمم شد شب چهاردهم رجب سال 1329 با
بيتوته در مسجد سهله و توسل به مقام ولايت حضرت ولىعصر (عج) حركت خود را به سوى
بغداد و از آنجا به ايران آغاز كند.
آخوند خراسانى مىخواست
پس از حكم جهاد بر عليه روس متجاوز، خود نيز در صحنۀ سياسى ايران حضور يابد
و اين حركت، بىگمان به نفع هيچكدام از دو طرف دولت متجاوز و مخاطب اعلاميهها و
بيانيههاى وى نبود.
در چنين شرايطى شب
قبل از حركت به سمت سهله، بغداد و ايران درست به هنگام سحر و حركت اين مرجع دينى و
سياسى بزرگ براى زيارت وداع بزرگ قائد مجاهدان تاريخ، امير مؤمنان على (ع)، مرگ ناگهانى
و مشكوك، او را بر روى سجاده اشبه كام خود مىكشد و دو قدرت متجاوز را به مراد و
مرام مىرساند. (11)