كردند. پس نماز جمعه سنگ بناى تشكيلات حكومت اسلامى است. اقامۀ نماز جمعه از شؤون سياسى حكومت است.

على عليه‌السلام در نامۀ 52، ضمن بيان معناى اوقات نماز يوميه، به فرمانداران شهرها امر مى‌كند كه نمازشان را با مردم اقامه مى‌كند؛ يعنى اقامۀ نماز يك دستور حكومتى است. حضرت به فرمانداران خود بخشنامه مى‌كند.

حضرت على عليه اسلام در دستورالعمل حكومتى كه به مالك اشتر مى‌دهد، به اقامۀ نماز جماعت تاكيد مى‌كند:

و اما فى خاصه ما تخلص به لله دينك: اقامه فرائضه التى هى له خاصه، فاعظ الله من بدنك فى ليلك و نهارك، ووف ما تقربت به الى الله من ذلك كاملا غير مثلوم و لا منقوص، بالغا من بدنك ما بلغ.

و اذا قمت فى صلاتك للناس، فلا تكونن منفرا و لا مضيعا، فان فى الناس من به العله و له الحاجه. و قد سالت رسول‌الله صلى‌الله عليه وآله حين وجهنى الى اليمن كيف اصلى بهم‌؟ فقال:

صل بهم كصلاه اضعفهم، و كن بالمومنين رحيما. (9)

نيكوترين وقت‌ها و بهترين ساعات شب و روزت را براى خود و خداى خود انتخاب كن، اگر چه همه وقت براى خداست، آنگاه كه نيت درست و رعيت در آسايش قرار داشته باشد.

از كارهايى كه به خدا اختصاص دارد و بايد با اخلاص انجام دهى، انجام واجباتى است كه ويژه پروردگار است، پس در بخشى از شب و روز، تن را به پرستش خدا اختصاص ده، و آن چه تو را به خدا نزديك مى‌كند، بى‌عيب و نقصانى انجام ده، اگر چه دچار خستگى جسم شوى.

هنگامى‌كه نماز به جماعت مى‌خوانى، نه با طولانى كردن نماز مردم را بپراكنى و نه آن كه آن را تباه سازى، زيرا در ميان مردم، بيمار يا صاحب حاجتى وجود دارد، آنگاه كه پيامبر صلى‌الله عليه و آله مرا به يمن مى‌فرستاد، از او پرسيدم، با مردم چگونه نماز بخوانم‌؟ فرمود: در حد توان ناتوانان نماز بگذار و بر مومنان مهربان باش على عليه‌السلام يكى از اهداف حكومت خود را برگرداندن نشانه‌هاى دين مى‌داند؛

لنرد المعالم من دينك

و نماز از علائم و نشانه‌هاى بزرگ دين اسلام است:

الصلوة علم الاسلام؛ نماز پرچم و علامت اسلام است.

همچنين زكات يكى از ماليات‌هاى حكومت‌هاى اسلامى است. حاكم جامعۀ اسلامى و ماموران وى متصدى جمع‌آورى و تقسيم آن هستند. زكات براى تزكيه اموال مسلمانان و براى رفع نيازمندى‌هاى افراد و جامعه اسلامى تشريع گشته است و حاكم اسلامى بايد آن را به مصارف مورد لزوم بپردازد.

پيامبر اكرم صلى‌الله عليه وآله براى گردآورى زكات، مامور ويژه اعزام مى‌داشت. خلفا نيز پس از وى چنين كردند.

سيره على عليه‌السلام هم در دوران خلافت چنين بود: خذ من آموالهم صدقة تطهرهم و تزكّيهم بها و صل عليهم إنّ صلاتك سكن لهم. (10) يعنى: (اى رسول ما) از مومنان صدقه بگير، تا نفوس آنها را پاك و پاكيزه گردانى و آنها را به دعاى خير ياد كن، كه دعاى تو