بالاصاله. بلكه
بايد در رابطه با ديگر مقولهها و بهطور نسبى ارزيابى شوند.
از اين رو به جاى
اولويت دادن به هر كدام (امنيت و آزادى) بايد آنها را با محك عدالت سنجيد و در اين
ارزيابى است كه حق تقدم و اولويت يكى از آن دو آشكار مىشود.
امنيت را نبايد يك
مفهوم بسيط، و مطلق و انتزاعى تصور كرد. رسيدن جامعه به امنيت، گذر از همۀ
گذرگاههاى مذكور را مىطلبد و بدون ايجاد زمينههاى مناسب سياسى، اقتصادى، فرهنگى
و اجتماعى امكان وصول به امنيت پايدار وجود ندارد.
البته راه ديگرى
براى ايجاد امنيت (صورى) وجود دارد كه راه رسيدن به آن سهلتر از راهبرد همهجانبۀ
قبلى است. بهطور معمول در شرايط استيلاى استبداد و سلطه استكبار، نفسها بريده مىشود
و شرايط يك امنيت صورى و گورستانى حاكم مىگردد و معمولا استبدادگران از اين حالت
به عنوان توجيه كار خود استفاده مىكنند و امنيت را به رخ آزادىخواهان مىكشند.
اما آنچه كه در چنين شرايطى رخ مىدهد در حقيقت امنيت نيست و درست ضد امنيت است.
در تدوين و تصويب
قانون اساسى مصوب 1358 جامعنگرى در مسئله امنيت ملى وجود نداشت و امنيت در قالب
دفاع نظامى پيشبينىشده بود و شوراى عالى دفاع ملى موضوع بند (ج) اصل 110، مسئله
امنيت را در رابطه با مسائل دفاعى كشور در سطح اختيارات و مسئوليتهاى رهبرى مد
نظر قرار داده بود.
در قانون اساسى
مصوب 1358 با چشمپوشى از مسئله امنيت ملى در عمل تعيين وضعيت آن به قانون عادى و
مجلس شوراى اسلامى واگذار شده بود كه تأمين و تضمين آن را در قالب وظايف و زارت
كشور مشخص كند. در بازنگرى سال 1368 ضمن حذف مفاد بندج اصل 110، نهاد جديدى براى
تأمين امنيت با ابعاد مختلف تأسيس و در اصل 176 گنجانده شد. (7)
منابع
1 - فرهنگ علوم
سياسى / 173؛ 2 - همان مأخذ / 52؛ 3 - سياست جهان / 482؛ 4 - فقه سياسى 372/3 و
375؛ 5 - فقه سياسى 743/7-742؛ 6 - قلم / 9، بقره / 193 و 178، نحل / 112 و 45،
انعام / 82، نهجالبلاغه /خ 131 و نامه 53، اصول كافى 274/2-273، وسائلالشيعه
424/11، سفينة البحار 1 / 41، تحريرالوسيله 491/1؛ 7 - فقه سياسى 279/7-270.
امنيت (و ارزش آن از
ديدگاه اسلام)
اسلام امنيت را يكى
از اصول زندگى و حالتى اجتناب ناپذير در زندگى جمعى و عنصرى ضرورى در بهرهورى از
مزايا و مواهب حيات، و نيز زمينهساز تكامل و ارتقاى بشر تلقى كرده است، و از آن
به عنوان يكى از مقدسترين آرمانهاى بشرى و الهى ياد نموده است. با بررسى موارد
زير مىتوان ديدگاه اسلام را در اين زمينه به دست آورد:
1. ايمان كه به
معناى باور همراه با عمل است و براى انسان امنيت به ارمغان مىآورد، (1) در قرآن و
نصوص اسلامى به مقدسترين سرمايۀ انسانى اطلاق شده است. موهبتى كه نجات و
سرفرازى و نيكبختى و تعالى و سرنوشت انسان به آن بستگى دارد و تمامى وعدههاى الهى
به وجود آن موكول شده است و ايجاد آن در قلب فرد و دل جامعه عمدهترين هدف و رسالت