responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فقه سیاسی نویسنده : عمید زنجانی، عباسعلی    جلد : 1  صفحه : 769

تعيين مى شود نظام سياسى در انگلستان نيز نمونه ديگرى از اين نوع حكومت به شمار مى‌رود كه قوه مجريه و قضاييه توسط پارلمان هدايت و كنترل مى‌شوند.

لازم به تذكر است كه همۀ دولت‌هايى كه به نوعى اين رژيم سياسى را پذيرفته‌اند، يكسان نيستند و تفاوت‌هاى اصولى بين آنها در اعمال اقتدار بر قوۀ مجريه و قضاييه توسط پارلمان، وجود دارد.

در هر حال اين نوع حكومت‌ها خود ناقض فلسفه سياسى تفكيك قوا هستند زيرا اصل تفكيك قوا، تمهيدى است كه براى جلوگيرى از تمركز قوا و تبديل آن به ديكتاتورى مورد توجه حقوقدانان و انديشمندان سياسى قرارگرفته است. درحالى‌كه فلسفۀ نظام پارلمان با اختلاط دوقوه مقننه و مجريه و حتى اختلاط سه قوه، در پاره‌اى از موارد به دليل جلوگيرى از استبداد قوه مجريه بوده و به عبارت ديگر هم تفكيك قوا هم اختلاط قوا، نفى استبداد نشانه رفته‌اند و اين خود نشانگر آن است كه بدون تفكيك قوا، نيز به نفى استبداد رسيد.

هر چند كه عده‌اى از متفكران سياسى، اين نوع نظام پارلمانى را پديده جديد ديكتاتورى دانسته‌اند و از آن تحت عنوان ديكتاتورى اكثريت و يا استبداد قانونى ياد كرده‌اند؛ اما اين مناقشه، ارتباطى به مسئلۀ حقوقى تفكيك قوا ندارد.

به هر حال تجزيه‌وتحليل اين نوع نظام پارلمانى به اختلاط دو يا سه قوه و نقد آن، يكى از بحث‌هاى زمينه ساز بحران دموكراسى در دهۀ دوم سدۀ بيستم به شمار مى‌آيد كه با فلسفۀ سياسى دموكراسى سازگار نيست.

منبع

درآمدى بر فقه سياسى / 255-250.

حكومت حزبى

حكومت حزبى به رژيم هايى گفته مى‌شود كه در آن احزاب سياسى زيربناى سازمان و نهادهاى سياسى كشور محسوب مى‌شوند و نقش تعيين‌كننده در اداره امور جامعه دارند.

در قلمروى حكومت اگر مسائل به دو جريان روبنايى و زيربنايى، قابل تقسيم باشد، بى‌شك احزاب سياسى، قسمت عمده جريان‌هاى زيربنايى را تشكيل مى‌دهند.

احزاب سياسى، در انتخابات عمومى و در تعيين زمامدار تأثير بسيارى دارند، و در همه رژيم ها چه دموكراتيك و چه استبدادى، زيربناى سازمان و نهادهاى سياسى كشور محسوب مى‌شوند. رژيم هاى استبدادى و ديكتاتورى نيز متكى بر تك حزبى است و حزب حاكم نقش تعيين‌كننده را بر عهده دارد. از اين نظر حكومت‌ها را مى‌توان به سه شكل طبقه‌بندى كرد:

الف - رژيم هاى تك حزبى، كه اساس، ايدئولوژى، سياست كلى و بافت دولت با ديدگاه‌ها و خاستگاه‌هاى حزب حاكم مشخص مى‌شود. در اين رژيم‌ها، حزب، ضمن فعاليت در جهت گسترش اصول و مبانى خود و جذب هر چه بيشتر نيروها، سعى بر آن دارد كه به جمع آورى وفادارترين افراد نسبت به مبانى سياسى خود بپردازد و از آنان بافت دولت را تشكيل دهد.

و رود به حزب حاكم با مقررات خاص انجام مى شود و اغلب داراى سلسله‌مراتب و مراحل تدريجى است. ارتقا به مدارج عاليه حزب با سرنوشت حكومت و بالاخره خود حزب بستگى دارد.

حزب حاكم از يك‌سو سعى مى‌كند از راه انتقال خواسته‌ها و آراى مردم به دولت، ملت را به دولت نزديك كند، ولى از سوى ديگر خواست نهايى او اعمال

نام کتاب : فقه سیاسی نویسنده : عمید زنجانی، عباسعلی    جلد : 1  صفحه : 769
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست