منابع

1 - بقره / 109؛ 2 - نساء / 89؛ 3 - نساء / 102؛ 4 - آل عمران / 69؛ 5 - آل‌عمران / 118؛ 6 - ممتحنه / 2؛ 7 - قلم / 8 و 9؛ - 8 انفال / 7؛ 9 - انفال / 7، تفسير المنار 29 (رشيد رضا) / 600-566 و تفسير البيان 5 (شيخ طوسى) / 80، 10 - بقره / 105، تفسير ابن كثير 149/1، تفسير الميزان 248/1، ترجمه الميزان 339/1، تفسير قرطبى 61/2 و تفسير طبرى 337/1؛ 11 - فقه سياسى 233/10-231.

دعات← داعى

دعوت

رسالت دين اسلام، رسالت جهانى است، امت پيامبر (ص) بايد امر «دعوت» را سامان مى‌داد و جهانى مى‌كرد. اصل دعوت در اسلام به خوبى مؤيد طرح تكاملى انسان به سوى حركت در جهت ايجاد امت واحده جهانى است و به اين ترتيب خواستار برقرارى پيوند ميان جامعۀ اسلامى با جوامع ديگر است. قرآن كريم مى‌فرمايد:(قُلْ يا أَهْلَ اَلْكِتابِ تَعالَوْا إِلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ‌...)»(بگو: «اى اهل كتاب، بياييد بر سر سخنى كه ميان ما و شما يكسان است بايستيم...»). (2)

فلسفۀ وجودى بسيارى از ارتباطات نوين امروزى مبتنى بر اصل دعوت است. در ديدگاه اسلامى، اجتناب از اين اصل نه‌تنها دار الاسلام را با خطر اضمحلال مواجه مى‌كند، بلكه عقوبت اخروى نيز در انتظار خواهد بود. اين اصل از چنان اهميتى برخوردار است كه جزو اولين وظائف اجتماعى هر پيامبرى به شمار مى‌رفت. (2)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع

1 - آل‌عمران / 64؛ 2 - فقه سياسى 402/10.

دعوت به خير← حق نظارت عمومى

دعوت غرب به اسلام

جهان اسلام موظف به دعوت غرب به اسلام است و روش‌هاى دعوت در قرآن مشخص شده كه از سه شيوه استدلال، موعظه و گفت و گوى منطقى خارج نيست.

(اُدْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ اَلْمَوْعِظَةِ اَلْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ‌.)(1) از آنجا كه با نفرت و خشونت نميتوان هيچ كدام از اين سه روش قرآنى را عملى كرد، بايد به اين حالت مزاحم دعوت اسلام خاتمه داد. زيرا نفرت، غرب را از اسلام دور مى‌سازد و نفرت، نفرت مى‌آفريند و در چنين شرايطى فريضۀ دعوت به تعطيل كشانده مى‌شود.

بنابراين بايد در جوى به دور از نفرت و خشونت دعوت را براى مسلمان كردن غرب آغاز كرد و در اين راه مشقت‌هاى پراجر، ناشى از تحمل غرب را در راه اشاعه و اعتلاى اسلام به جان خريد.

بى‌گمان تز دعوت غرب به اسلام در رام كردن قربانى، مؤثرتر از «تز گفت و گوى تمدنها» ست. زيرا دعوت‌كنندگان در خود احساس آرامش وجدان و انجام فريضه و عبادت مى‌كنند. بالاخره جنگ، جنگ است حتى اگر اين دعوت‌ها به مسلمان شدن چند تن غربى بينجامد؛ بالاخره هر جنگى تلفاتى دارد و اين بهتر از آن است كه منافع غرب به مخاطره افتد. (2)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع

1 - نحل / 125؛ 2 - فقه سياسى 403/10.

دعوت به انعقاد پيمان‌هاى سياسى

در انديشۀ سياسى اسلام، صلح و همزيستى به عنوان اساسى‌ترين اصل در مناسبات بين المللى منظور شده و به همين دليل در حقوق اسلامى بهره‌بردارى از فرصت‌هاى مناسب براى تحكيم و برقرارى شرايط و پيمان‌هاى صلح در روابط خارجى جامعه اسلامى