سياسى و فلسفۀ سياسى اين نسبت را يافت. بر خلاف ادعاى برخى در تقليل فلسفۀ اسلامى به كلام، آنها دو حوزۀ مستقل هستند. در نسبت بين كلام سياسى و فلسفۀ سياسى هم برخى چنين ادعايى مطرح كرده و فلسفۀ سياسى را به كلام سياسى تقليل داده‌اند. لمبتون در بررسى خود در باب انديشۀ سياسى اسلام در دوره ميانه، چنين نظرى دارد. (5) البته علاوه بر اين فرض، كه قابل قبول نيست، سه فرض ديگر را هم مى‌توان مطرح كرد: تباين مطلق، تضاد و تعارض، و در نهايت همگرايى و تأثير متقابل. كه رابطۀ همگرايى و تأثير متقابل در سنت اسلامى در عمل حاكم بوده است. از اين حيث، مى‌توان گفت: كلام سياسى و فلسفۀ سياسى با وجود داشتن وجوه تمايز، در تبيين كليت زندگى سياسى و ابعاد آن مشترك هستند. (6 و 7)

منابع

1 - «چيستى كلام سياسى»، قبسات، ش 28، (تابستان 1382)؛ 2 - انتظارات بشر از دين / 504؛ 3 - همان / 509؛ 4 - فلسفه سياسى چيست‌؟ (ترجمه فرهنگ رجايى) / 3؛ 5 - انديشه سياسى در دوره ميانه اسلام (ك. اس. لمبتون، ترجمه عباس صالحى و محمد مهدى فقيهى) / 31؛ 6 - «بررسى تطبيقى كلام سياسى و فلسفه سياسى»، فصلنامه علوم سياسى، ش 23، (تابستان 1382)؛ 7 - فقه سياسى 36/10.

كليساى آشوريان

قوم آشورى‌ها پس از پذيرش مسيحيت، يك فرقۀ مذهبى كه تنها جنبۀ ملى داشت براى خود ايجاد و آن را مستقل اعلام كردند. كليساى شرق آشور يا كليساى پارس، كليسايى بود كه از لحاظ اعتقادى به جامعۀ ارتدكسى وابسته بود. اين كليسا پيرو مذهب نسطوريوس، اسقف قسطنطنيه (431-428 م) است.

پيروان مذهب نسطوريوس اعتقاد دارند كه حضرت مسيح دو طبيعت انسانى و الهى يا لاهوتى و ناسوتى دارد.

امكاناتى كه اين جامعه هم‌اينك در ايران دارند عبارت است از:

1. پارلمانى: يك نماينده در مجلس شوراى اسلامى جمهورى اسلامى ايران دارند؛

2. امكانات كليسايى: تعداد كليساى آشوريان يا به عبارت بهتر شرق آشور تنها در شهر اروميه 59 كليسا و در تهران شش كليساست؛ كه به اين ترتيب تنها جامعۀ سى هزار نفرى آشوريان 65 كليسا در ايران دارند و از اين تعداد شش كليساى آن به دوران ساسانى مربوط است؛

3. امكانات آموزشى، تفريحى، فرهنگى: اين جامعه علاوه بر استفاده از مدارس ملى كه حق مسلم هر شهروند ايرانى است، داراى مدارس مخصوص آشورى‌ها هم هستند؛ كه مهم‌ترين آنها دو مدرسه دخترانه و پسرانۀ حضرت مريم و بهنام است. همچنين از 27 نشريه، 20 مركز فرهنگى - اجتماعى، 12 كميتۀ زنان، مهندسان... بهره مى‌برند. و همه‌ساله رهبر جهانى اين فرقه يك تا دو ماه را بين اين جامعه در ايران به سر مى‌برد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منبع

فقه سياسى 426/10-425

كليساهاى ارتدكسى ارامنه

قوم ارمنى از هزاره دوم پيش از ميلاد مسيح در كوهستان‌هاى ارمنستان شكل گرفت. آنان از سال (301 م) به عنوان اولين كشورى كه آيين مسيحيت را رسميت بخشيد، شناخته مى‌شوند.

ارمنى‌ها طى مهاجرت خود به مناطق جلفا و از آنجا