معقول در ايجاد صدمه و زيان
نسبت به شخص قابل پيش بينى هستند و به اين ترتيب انجام مىشوند.
مسئوليتهاى مدنى ناشى از فعل
زيانبار عمدى داراى دستههاى فرعى متعددى، از جمله مسئوليت مدنى نسبت به اشخاص،
مسئوليت مدنى نسبت به اموال، مسئوليت مدنى نسبت به شخصيت و مسئوليت مدنى اقتصادى
است.
مسئوليتهاى مدنى نسبت به
اشخاص عبارتند از تجاوز همراه با صدمه، تجاوز بدون صدمه، بازداشت غير قانونى، و
تحميل عمدى فشار عاطفى.
مسئوليت مدنى نسبت به اموال
شامل هرگونه مداخله و دخل و تصرف عمدى در حقوق مالكيت فرد است.
نمونههاى رايج اين نوع
مسئوليت مدنى عبارت از تعرض و تجاوز به زمين، تعرض و تجاوز به اموال منقول و غصب.
مسئوليتهاى مدنى نسبت به
شخصيت عبارتند از مسئوليتهاى مدنى كه هيچ زيان و ضرر ملموس و عينى به شخص يا
اموال وى وارد نمىكند، بلكه صدمه و زيان غير عينى به شهرت و اعتبار وى وارد مىشود.
اين مسئوليتهاى مدنى،
عبارتند از هتك حرمت، تهمت، افترا، سوء استفاده از تبليغات، تجاوز به حريم خصوصى و
افشاگرى. در ايالات متحده امريكا، اصلاحيه اول، محدوديتهاى خاصى را در خصوص هتك
حرمت اشخاص دولتى در مورد نشريات داراى اهميت عمومى اعمال مىكند. سوء استفاده از
جريان دادرسى و دعواى ايذايى، اغلب به عنوان مسئوليتهاى مدنى به شخصيت دستهبندى
شدهاند.
مسئوليتهاى مدنى اقتصادى
عبارتند از تقلب و دخل و تصرف زيانبار در خصوص روابط قراردادى يا تجارى.
مسئوليت مدنى ناشى از فعل
زيانبار غفلت گستردهترين مسئوليت مدنى است و پايه اكثر موارد صدمه شخصى است. برخى
عناصر وجود دارند كه در همه حوزههاى قضائى مشترك هستند، يعنى: يك حداقل ميزان
احتياط لازم وجود دارد كه همه افراد رشيد بايد در فعاليتهاى روزمره شان به أن دست
يابند؛ مراقبت نسبت به خواهان بر ذمه خوانده است و موارد نقض اين وظيفه به وسيلۀ
انجام يا عدم انجام كارى نيز بر ذمه خوانده است. اين نقض بايد سبب و رود زيان يا خسارت
به خواهان باشد و در همه اوضاع و احوال، صدور دستور به خوانده مبنى بر پرداخت
جبران خسارت به خواهان بايد منصفانه و معقول باشد. اين عناصر اغلب به صورت قاعده
«ميزان احتياط لازم، وظيفه، نقض، عليت و خسارت» خلاصه شدهاند.
مسئوليت مدنى مزاحمت به
خواهان اجازه مىدهد كه براى بيشتر اعمالى كه استفاده از آنها مزاحمت ايجاد مىكند
و مانع از تمتع از مال (براى مثال زمين) مىشوند، اقامه دعوا نمايد. براى مثال
آلودگى صوتى ناشى از فرودگاهها به طور معمول از راه ادعاهاى مزاحمت جبران خسارت
مىشوند.
مسئوليت حوادث (محض) در برخى
كشورها براى فعاليتهاى پر مخاطره به كار برده مىشود، كه خطرات آنچنان شديد است
كه طرفهاى دخيل در اينگونه فعاليتها در خصوص صدمات و زيانهاى ناشى از اين
فعاليتها متعهد هستند. حتى اگر قصور و غفلتى از آنها سر نزده باشد. اين نظريه در
مورد صدمات و زيانهاى ناشى از چيزهايى از قبيل نگهدارى حيوانات وحشى، استفاده از
مواد منفجره، يا ذخيره يا استفاده از مواد راديو اكتيو به كار برده مىشود. در
برخى كشورها مسئوليت حوادث (محض) در برخى موارد مانند مسئوليت ناشى