براى تهديد و ارعاب نماينده از طرف كسانى كه رأى نماينده، منافع آنها را به خطر مى‌اندازد. از سوى ديگر وقتى نماينده بر عليه افراد يا گروه‌ها اظهار نظر مى‌كند، اگر به محاكمه كشانده شود، به دليل نداشتن اسناد محكمه پسند، زندانى و از آزادى بيان محروم خواهد شد. به ويژه اظهارنظر نمايندگان در مورد اعضاى قوه مجريه و مسئولان قوه قضائيه، وقتى مى‌تواند از آزادى و امنيت برخوردار باشد كه هيچ نوع اتهامى نتواند نمايندگان را به پاى محاكمه كشانده و حق رأى آزاد را از آنان سلب كند. منافع مردم كه نمايندگان اصولا مسئول حفظ و پاسدارى از آن به شمار مى‌روند، اقتضا مى‌كند كه مجموعه حقوقى تحت عنوان «مصونيت پارلمانى» براى اين نمايندگان برقرار شود، تا با آزادى و به دور از هرگونه پروا و پرهيز و ملاحظه كارى بتوانند به ايفاى وظيفه خويش بپردازند. مصونيت پارلمانى كه در حقوق اساسى از موارد نظم عمومى به شمار مى‌رود، در نظام حقوقى كشور ما به دو صورت زير قابل بررسى است:

الف - عدم مسئوليت نمايندگان در ايفاى وظايف نمايندگى: به موجب اصل هشتاد و ششم قانون اساسى «نمايندگان مجلس در مقام ايفاى وظايف نمايندگى در اظهارنظر و رأى خود كاملا آزادند و نميتوان آنها را به سبب نظراتى كه در مجلس اظهار كرده‌اند يا آرايى كه در مقام ايفاى وظايف نمايندگى خود داده‌اند، تعقيب و يا توقيف كرد». نكات ذيل در خصوص عدم مسئوليت نمايندگان قابل توجه است:

1 - وظايف نمايندگان شامل نطق قبل از دستور، بحث‌هاى داخل دستور، بحث‌هاى جلسات كميسيون‌ها، اظهار نظرهايى كه براى اعمال اصل هشتاد و چهارم قانون اساسى انجام مى‌شود و ساير موارد نظارتى و قانونى است؛

2 - چنانچه به تشخيص هيات رييسه نماينده اى در سخنان خود در جلسه علنى به كسى نسبت ناروا داده يا هتك حرمت كند، فرد مزبور مى‌تواند در دفاع از خود به صورت مكتوب به اتهام وارده پاسخ گويد. پاسخ ارسالى در صورتى كه بيش از دو برابر اصل مطلب اظهار شده نبوده و متضمن توهين و افترا نباشد در اولين فرصت در جلسه علنى قرائت خواهد شد. در اين خصوص اگر در ضمن مذاكره صريحاً يا تلويحاً نسبت سويى به يكى از نمايندگان داده شود يا عقيده و اظهار او برخلاف واقع باشد و نماينده مذكور براى رد آن نسبت به رفع اشتباه در همان جلسه يا در جلسه بعد اجازه نطق بخواهد، بدون رعايت نوبت تا ده دقيقه اجازه نطق داده مى‌شود؛

3 - عدم مسئوليت نمايندگان نه‌تنها مربوط به دوره نمايندگى است، بلكه نمايندگان به خاطر آرا و نظرات خود در دوره نمايندگى حتى پس از انقضاى دوره نيز مصونيت دارند و نميتوان آنان را مورد تعقيب قرار داد و يا توقيف كرد؛

4 - اصل عدم مسئوليت فقط عمل پارلمانى همراه با هدف پارلمانى را شامل مى‌شود، پس به محض آنكه گفتار و كردار نماينده جنبه خصوصى و غير پارلمانى پيدا كرد، حتى اگر در صحن مجلس باشد، اصل مذكور جارى نميشود و نماينده همانند ساير مردم مشمول قوانين و مقررات عمومى كشور خواهد بود؛

5 - ايفاى وظيفه نمايندگى در اظهار نظر و راى نبايد بهانه‌اى براى تضييع حقوق مردم و وارد كردن لطمه به حيثيت و شئون مادى و معنوى اشخاص (نظير فحاشى، هتك حرمت، تهمت، افشا اسرار خصوصى افراد) و يا ترغيب عمومى به بى‌نظمى و آشوب (نظير اعتصاب و راهپيمايى) باشد. بديهى است كه اگر چنين حالاتى از سوى نماينده پيش آيد، حاكميت قوانين عمومى كشور براى نمايندگان مورد نظر همانند ساير شهروندان به