دموكراسى نخبه گرايى همراه با حكومت پارلمانى و نظام حزبى رقابتى، از ديدگاه وبر، هم «اجتناب‌ناپذير، و هم مطلوب» شمرده شده است. وبر، در زمينه حياتى بودن حكومت پارلمانى، چندين دليل عرضه كرده است:

1) پارلمان، باز بودن حكومت را تضمين مى‌كند، تا انديشه‌ها و منافع رقيب، بيان شود؛

2) شيوه بحث پارلمانى، پارلمان را به مكان مناسبى براى آزمون رهبران بلند پرواز تبديل مى‌كند؛

3) پارلمان فضا را براى گفت‌وگو درباره سازش و حفظ رقابت ارزش‌ها مساعد و آماده مى‌كند؛

گسترش حق رأى كه ناگزير به معناى گسترش سازمان‌هاى سياسى مى‌انجامد مورد تأكيد وبر، است.

شعار «قانون آهنين اليگارشى» مديون نظريات وبر بوده است. مفهوم اين شعار سياسى آن است كه: «اين سازمان است كه به پيدايش سلطه انتخاب‌شده بر انتخاب‌كنندگان، قيم بر افراد تحت قيومت، و وكيل بر موكلان منجر خواهد شد. كسى كه از سازمان صحبت مى‌كند، از اليگارشى صحبت مى‌كند».

دموكراسى كلاسيك در مقابل مدرن از «دموكراسى متكى به رهبرى» يا «نخبه گرايى» برنفى آشكار «آموزنده كلاسيك دموكراسى» سخن مى‌گويد. منظور از اين نوع دموكراسى، نوعى آرايشى نهادينه شده براى هدايت تصميم‌گيرى‌هاى سياسى است.

اين نوع دموكراسى واگذارى امر تصميم‌گيرى به خود مردم را ممكن و قابل تحقق مى‌كند، و اين كار از طريق افراد منتخبى صورت مى‌گيرد كه به منظور تحقق اراده عمومى حكومت را اداره مى‌كنند.

مدل حكومتى دموكراسى نخبه گرايى را مى‌توان در اصول توجيهى زير خلاصه نمود:

الف - انتخاب نخبگان سياسى كاردان و داراى بينشى كه قادر باشند، تصميمات قانونگذارى و ادارى لازم را به انجام رسانند؛

ب - ايجاد روش‌هاى كنترلى و موانعى كه از زياده‌روى هاى رهبرى سياسى جلوگيرى كند؛

ج - حكومت پارلمانى همراه با قوه مجريه كارآمد؛

د - رقابت ميان احزاب و نخبگان سياسى رقيب؛

ه‌ - سلطه سياست‌هاى حزبى بر پارلمان و - مركزيت رهبرى سياسى؛

ز - تشكيلات ادارى مستقل و تعليم ديده؛

ح - وجود محدوديت‌هاى قانونى و عملى در مقابل «برد مؤثر تصميم‌گيرى سياسى»؛

ط - جامعه صنعتى؛

ى - تضاد اجتماعى و سپاسى؛

ك - انتخاب‌كنندگان كم اطلاع و يا عاطفى؛

ل - فرهنگ سياسى كه اختلاف عقايد را تحمل مى‌كند؛

م - متخصصان فنى و مديران دانا. (2)

منابع

1 - دانشمند و سياستمدار / 6؛ 2 - درآمدى برفقه سياسى / 297-294.

نژاد پرستى← راسيسم

نظارت

نظارت به معناى عام، عبارت از قرار دادن يك جريان و عمل ممتد و يا تدريجى الحصول در چشم‌انداز و معرض شهود است، اما در مفهوم خاص آن‌كه در سازمان ادارى كشورى و به ويژه در حقوق ادارى به كار رفته، عبارت از مراقبت انجام يك عمل در راستاى ضوابط، اهداف، و خط مشى‌هاى از پيش تعيين شده آن است، تا ضمن رعايت همه مقررات به نتيجه يا نتايج مطلوب خود برسد. استفاده از واژه خارجى كنترل كه