آن تبهكارى كه با شنيدن آيه(أَ لَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اَللّهِ‌)(4) از زبان امام سجاد (ع) به عارفى بزرگ تبديل شد، از آن جمله است.

اين اشراق و ارتباط ويژه، جاذبه‌اى را ايجاد مى‌كند كه نظير آن را مى‌توان در امور مادى ميان آهن رباى قوى و براده اهن مشاهده كرد و در ميدان مغناطيسى جاذبه هدايت و پرورش معنوى امام، براى كسى راه گريز نيست. (5)

منابع

1 - طه / 50؛ 2 - انبياء / 73؛ 3 - بقره / 257؛ 4 - حديد / 16؛ 5 - فقه سياسى 327/2.

ولى فقيه

ولى فقيه كه موضوع مسئله ولايت، و عهده‌دار مسئوليت ولايت امر و امامت عامه و نيابت در زمان غيبت امام (ع) است، كسى است كه نخست: فقيه باشد؛ يعنى تمامى مسئوليت‌هايى را كه برعهده مى‌گيرد و احكامى را كه عمل مى‌كند، از ادله فقهيه به روش شناخته‌شده فقهى استنباط، و بدان علم فقهى داشته باشد؛ زيرا عناوينى مانند «علماء» و «فقها» و «راوى حديث اهل بيت» و «اهل نظر در احكام ائمه» و نظائر آن كه در احاديث آمده است، داشتن چنين صلاحيت علمى را براى آنها كه مى‌خواهند وارثان پيامبران و خليفه پيامبر اسلام (ص) و حاكم بر مردم و اختياردار مجارى امور مسلمين و مرجع و مقلد آنها باشند، ايجاب مى‌كند.

كسى كه از روى تقليد و تنها به گفته ديگران آشنايى با احكام اسلام پيدا كرده، نمى‌تواند مصداق اين عناوين و در نهايت واجد صلاحيت احراز چنين مسئوليت‌هاى خطيرى باشد.

دوم: بايد عادل و متقى باشد؛ و به اين معنا كه وى بايد داراى چنان نيروى معنوى باشد كه او را از ارتكاب به محرمات الهى و ترك واجبات باز دارد؛ و همواره در عمل استقامت در جاده شرع و صراط مستقيم اسلام داشته باشد. زيرا انسان بى‌تقوا و هواپرستى كه نمى‌تواند تمايلات شخصى خود را در برابر خواست خدا و اراده تشريعى او و حوزه قوانين و احكام الهى كنترل كند و اعمال او از درون و توسط خود او كنترل نميشود، چگونه مى‌تواند وارث پيامبران و خليفه رسول خدا (ص) و حاكم بر مسلمين و حجت و اختياردار زمام امور جامعه اسلامى باشد؟

ولى‌فقيه با اختيارات وسيعى كه دارد از قدرت قابل‌توجه و در عين حال خطرناكى برخوردار است و بى‌شك قدرت كنترل نشده، همواره به فساد كشيده مى‌شود. ولى فقيه بايد قدرتش با نيروى قابل اطمينانى كنترل شود؛ و هيچ نيرويى نمى‌تواند مانند نيروى عظيم بازدارنده تقوى و عدالت، قدرت را تحت كنترل و در دائره شريعت الهى محدود و محصور كند.

سوم: به مقتضاى روح هدايت و رهبرى معنوى كه از وظائف ولى فقيه است و شدت اهتمام او به امر دين و دنياى مردم و دلسوزى او نسبت به وضع جامعه اسلامى و نيز به دليل وارث و خليفه و حاكم بودن و اختياردارى امور جامعه اسلامى كه اسوه بودن ولى فقيه را ايجاب مى‌كند، او بايد در مسائل رفاهى و علائق دنيوى خود، پارسا؛ و از وابستگى به مظاهر دنيوى و علاقه شديد به امور رفاهى آزاد؛ و از تمايلات شخصى در مورد جاه طلبى و جلب منافع مادى و مزاياى رفاهى نسبت ما به خويشتن منزه باشد (1).

چنين فقيهى به مقتضاى ادله گذشته داراى ولايت و عهده‌دار مسئوليت‌ها و اختياراتى است، كه عبارتنداز:

1. مردم بايد دعوت فقيه را بپذيرند