نام کتاب : رویدادهای تاریخ اسلام نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 559
بندقیه (ونیز = Venizia): شهر و بندرگاهی است واقع در ایتالیا و در شمال دریای آدریاتیک. چون این شهر در میان کانال های آبی و رودها قرار دارد، جابه جایی در این شهر با قایق صورت می گیرد. ساکنان آن (ونیزی ها) در گذشته روابط تجاری و اقتصادی مستحکمی با خاور دور داشتند. این رابطه با ممالیک پادشاهان مصر و شام از ویژگی خاصی برخوردار بود.
بلزرت (Blzert): شهری بر کرانه دریای مدیترانه و غرب شهر تونس که اینک بندری نظامی در تونس است.
بهرسیر: یکی از هفت شهر مدائن را تشکیل می داد. این واژه تصحیف شده به اردشیر یعنی شهرِ اردشیر، پادشاه ایران است.
بوازیج: شهری است نزدیک تکریت و واقع در دهانه نهر زابِ سفلی و کنار مصب این رودخانه به دجله. این شهر را بوازیج الملک می گویند.
بواط: از کوه های جهینه، در ناحیه رضوی (تهامه) است.
بوبشتر (بوباسترو = Bobastro): دژی است قدیمی و مستحکم که از رومیان به جای مانده و از توابع دو شهر ریّة و مالقه در کوه های جنوب اسپانیا به شمار می رود. این دژ را عمر بن حفصون شورشی به عنوان پایگاه خود برگزید.
بوردو (Bordeaux): شهری فرانسوی که در منابع عربی آن را بردیل یا بردال می خوانند. این شهر مرکز استان جیروند فرانسه و کنار مصبّ رود جارون (La Jaranne) که به اقیانوس اطلس می ریزد قرار دارد. زمانی که اعراب به فرماندهی عبدالرحمان غافقی، در سال 114 ق 732 م به فرانسه حمله کردند، این شهر را به تصرف درآوردند. این جنگ به کشته شدن عبدالرحمان غافقی در بلاط الشهداء و عقب نشینی نیروهای عرب به اسپانیا انجامید.
بورگون (Bourgone): منطقه ای در شرق فرانسه به مرکزیت شهر دیجون.
بوشنج: شهری در خراسان قدیم که اینک از نواحی هرات است. برخی از دانشمندان از جمله مختار بن عبدالحمید ابوالفتح بوشنجی به این شهر منسوبند.
بوصیر: نام روستایی است درمصر که بین فیوم و سویف قرار دارد. امام شرف الدین محمد بوصیری صاحب قصیده برده به این روستا منسوب است.
بویب: رودی در عراق، در مسیر کنونی شهر قدیمی کوفه که در حال مدّ، آب های رود فرات در این رود می ریخت. این رود لنگرگاه کشتی های تجاری بوده است.
بیزا (Baeza): شهری در ناحیه جیّان که دانشمندان زیادی از جمله ابوالحجاج یوسف بن ابراهیم بیّاسی صاحب کتاب الاعلام بحروب الاسلام و تألیفات دیگر به این شهر منسوبند.
بیت جبرین: شهری بین قدس و غزّه که دژی محکم و نفوذناپذیر داشته و صلاح الدین ایوبی زمانی که با صلیبیون در جنگ بود، آن را ویران کرد.
بیت المقدس: نام شهرحرم مقدس است. این شهر پس از مکه و مدینه سومین حرم ومکان مقدس محسوب می گردد. این شهر، قبلا ایلیا نام داشت که پس از ویران شدن اورشلیم در سال 70 م توسط رومیان از نو ساخته شد.
بئر معونه: چاهی است بر سر راه مکه و مدینه. این چاه ملک بنی سلیم و نزدیک منطقه ای به همین نام قرار دارد. دراینجا بود که هیئت تبلیغی چهل نفره از سوی رسول الله(صلی الله علیه وآله وسلم) برای تعلیم احکام دین به ساکنان بئر معونه آمده بودند و توسط غطفان مورد خیانت و پیمان شکنی قرار گرفتند.
بیروت: شهری است بر ساحل شرقی دریای مدیترانه که از دیرباز مرکز فرهنگی بزرگ و بندرگاهی معتبر بوده و هست. در دوره رومی ها به خاطرِ داشتن مدرسه حقوق که حقوقدانان بزرگ و اندیشمندان رومی بسیاری از آن، فارغ التحصیل شدند شهرت بسزایی یافت. این شهر در اواخر قرن ششم میلادی در اثر زلزله به ویرانه تبدیل شد. بیروت، امروزه پایتخت جمهوری لبنان است.
بیزنطة (بیزانس = Byzance): از شهرهای کهن یونان است که در قرن هفتم قبل از میلاد، در تنگه بسفر ساخته شد، سپس به پایگاه حکومت بیزانس ها یا روم شرقی تبدیل شد و قسطنطنیه نام گرفت. این نام گذاری به خاطر انتساب این شهر به امپراتور رومی قسطنطین اول صورت گرفت که در سال 324 میلادی آن را تجدید بنا کرده بود. وی از شهر روم به آن جا نقل مکان کرد و مرکز حکومت خود قرار داد. اعراب چندین مرتبه، این شهر را محاصره کردند; ولی به جهت استحکامات و دژهای نفوذناپذیرش در تصرف آن ناتوان ماندند. اعراب، مناطق تحت امر بیزانس ها را بلاد الروم می خواندند; ولی این نام بعدها انحصاراً بر روم اطلاق گردید; بنابراین روم نزد اعراب، تنها آسیای صغیر را شامل می شد. هنگامی که در قرن پنجم هجری (قرن یازدهم میلادی) این منطقه پس از استیلای سلجوقیان به دست مسلمانان افتاد، به نام شبه جزیره آناتولی شناخته شد. سلجوقیان نتوانستند قسطنطنیه را فتح کنند; ولی زمانی که حکومت به عثمانی ها منتقل شد، سلطان محمد در 29 می سال 1453 م توانست آن را فتح کند و به همین جهت، او را سلطان محمد فاتح لقب دادند. عثمانی ها، این شهر را تا سال 1922 م، یعنی زمان سقوط دولت شان و روی کار آمدن مصطفی کمال (آتاتورک) پایتخت خود قرار دادند. قسطنطنیه در تمامی ادوار، مرکز دینی فرهنگی بزرگی بود و بندرگاه تجاری بزرگی نیز به شمار می آمد. پس از انتقال پایتخت به آنکارا، قسطنطنیه یا
نام کتاب : رویدادهای تاریخ اسلام نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 559