نام کتاب : رویدادهای تاریخ اسلام نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 587
ناربون: ر.ک: اربونه.
نافارا (ناوار = Navarre): منطقه ای است گسترده در دو سوی کوه های پیرینه، که بخشی از آن در فرانسه است و نافار (ناوار) سفلی خوانده می شود و بخش دیگر آن در اسپانیا قرار دارد که، انافار (ناوار) علیا خوانده می شود. از مهم ترین شهرهای بخش اسپانیایی، شهر بمبلونه (پامپلونه = Pampelona) است که مرکزیت منطقه را داراست. روزگاری این بخش زیر سلطه حکومت اسلامی بود. نافار (ناوار) به نام باسک شناخته می شود. اعراب نام ساکنان این منطقه را بشکنس (باسک) نهادند.
نجران: از شهرهای عسیر و در شرق این منطقه و نزدیک ربع الخالی است. پیش از اسلام ساکنان نجران، بر آیین مسیحیت بودند.
نجف: نام شهری است که در شمال کوفه و شرق رود فرات و جنوب کربلا قرار دارد. مرقد امام امیر المؤمنین علی بن ابی طالب(علیه السلام)در این شهر قرار دارد. این شهر یکی از مراکز مهم آموزش علوم دینی بر اساس مذهب جعفری است.
نساء: از شهرهای خراسان که در غرب شهر ابیورد و شمال شهر طوس و شرق شهر بسطام هم مرز با استان گرگان واقع است. دانشمندان زیادی از این شهر برخاسته اند که برای نمونه می توان از زهیر بن حرب أبوخثیمه نسایی محدث بغداد و یکی از اساتید مسلم بن حجاج صاحب مسند و ابوعبدالرحمان نسایی صاحب اثر مشهور در حدیث نام برد.
نسف: از شهرهای سغد در ماوراء النهر است که در جنوب شرقی شهر بخارا و غرب شهر کش قرار دارد. دانشمندان زیادی از این شهر برخاسته اند که برای نمونه می توان از ابوحفص عمر بن محمد نسفی، یکی از بلندآوازه ترین پیشوایان حدیث و تاریخ نام برد. او کتاب الجامع الصغیر را به نظم درآورد. این کتاب اولین کتاب منظومه در فقه است. کتاب تاریخ سمرقند وکتاب التیسیر فی التفسیر نیز از اوست. وی به سال 530 ق درگذشت.
نصیبیین: شهری است بیزانسی که نیسیبیس (Nisibis) خوانده می شود. این شهر از سرزمین های ربیعه در ناحیه جزیره و بر ساحل شرقیِ دجله و در کنار جاده قافله هایی بود که از موصل راهی شام بودند.
نمارق: محلی است نزدیک کوفه که نیروهای اسلامی در بدو ورود به عراق در این جا وارد شدند. در سال 12 ق میان مسلمانان به فرماندهی مثنّی بن حارثه شیبانی و ایرانیان جنگی در این محل روی داد که به پیروزی مسلمانان انجامید.
نهاوند: شهری بزرگ درجنوب همدان که در سال 21 ق جنگ نهاوند در آن روی داد و شهر فتح شد. فتح این شهر، فتح الفتوح خوانده می شود.
نهر ابرو (Ebro): از رودهای اسپانیای بزرگ که از کوه های کنتابریا (Cantabria) جدا شده از کوه های پیرینه در شمال اسپانیا، سرچشمه می گیرد. رود ابرو پس از گذشتن از شهر ساراگوزا و سیراب کردن مناطق وسیعی به دریای مدیترانه می ریزد.
نهر اردن: از کوه های لبنان سرچشمه گرفته و با گذشتن از دریاچه طبریه و صحرای غور به بحر المیت می ریزد.
نهر التاجه (Tejo): طولانی ترین رودهای اسپانیاست. این رود از قلب قشتاله (کاستیل) به سمت جنوب غربی جاری است. سپس با گذشتن از شهر طلیطله، در شهر لشبونه (لیسبون) به اقیانوس اطلس می ریزد.
نهر ثرثار: از کوه های سنجار سرچشمه گرفته و در جنوب تکریت و سامراء به رود دجله می ریزد.
نهر الجارون (گارانی = La Garanne): رود بزرگی است در جنوب فرانسه. این رود از اسپانیا سرچشمه گرفته و نزدیک شهر بوردو به اقیانوس اطلس می ریزد.
نهر جیحان: این رود از چشمه ای سرشار و غنی در نزدیک شهر البستان برآمده و در دشت کلیکیا مجاور مصیصه گذشته سپس در نزدیک شهر (ایاس) به خلیج اسکندرون می ریزد.
نهر جیحون: که در زبان یونانی اوکسوس (Oxus) خوانده می شود، از ارتفاعات پامیر، در آسیای میانه سرچشمه گرفته و به دریاچه آرال (Aral) می ریزد. اعراب آن را نهر جیحون خواندند. این نام در دوره مغول منسوخ شد و آمودریا (Amoudaria) خوانده شد. واژه آمو به معنیِ رود است. پس معنای این کلمه رودِ دریا است. این رود در حال حاضر از رودهای بخش آسیایی شوروی است.
نهر خابور: از رأس العین سرچشمه گرفته و به رود فرات می ریزد.
نهر خازر: رودی است بین اربیل و موصل در شمال رود زاب بزرگ که به دجله می پیوندد. در کنار این رود در سال 67 ق نبردی میان عبیدالله بن زیاد و اشتر نخعی در ایام مختار ثقفی روی داد که به هلاکت ابن زیاد انجامید.
نهر دجله: از کوه های ارمنستان سرچشمه گرفته و به سمت جنوب جاری می شود. این رود از شمال عراق تا به جنوب جریان داشته، و با گذشتن از تکریت، بغداد، واسط و دیگر شهرها و روستاهای عراق، در روستایی به نام قُرنه به رود فرات پیوسته و شط العرب ـ اروند رود ـ را
نام کتاب : رویدادهای تاریخ اسلام نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 587