نام کتاب : رویدادهای تاریخ اسلام نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 589
نهر یرموک: از رودهای شام است که از اطراف غور (منطقه پست و گود) سرچشمه گرفته و به رود اردن می ریزد. سپس به سوی بحر المیت روان شده و به آن می پیوندد.
نهروان: نام منطقه ای است که بین بغداد و واسط قرار گرفته و در آن رودی است هم نام با منطقه که به دجله می ریزد. جنگ نهروان که در سال 38 ق میان امام علی(علیه السلام)و خوارج درگرفت، در همین محل بود.
نهاوند: شهر بزرگی است واقع در شرق همدان. در سال 21 ق جنگ بزرگی میان اعراب و ایرانیان در این شهر روی داد که به پیروزی اعراب انجامید. این جنگ را فتح الفتوح خوانده اند.
نیشابور: که ابرشهر و بنا به قولی ایران شهر نیز خوانده می شود، از شهرهای خراسان و از مراکز مهم آن سامان شمرده می شد. این شهر در روزگار عباسی از مشهورترین پایگاه های فرهنگ و تجارت و تمدن به شمار می رفت. این شهرت و مرکزیت پیش از ویران شدن این شهر، در اثر زلزله ای بود که در سال 540 ق روی داد. شهر نیشابور پس از آن در اثر تهاجم مغول ها در سال 618 ق (1221 م) کاملا ویران شد. از دانشمندانِ برخاسته از این شهر می توان از شیخ ابومنصور عبدالملک ثعالبی صاحب کتاب یتیمة الدهر، ابوالفضل میکالی، ابوالحسن علی بن احمد واحدی، غیاث الدین ابوالفتح عمر خیام، ابولفضل احمد بن محمد میدانی، با انتساب به میدان زیاد یکی از محلات نیشابور، صاحب کتاب مجمع الامثال، مسلم بن حجاج صاحب المسند الصحیح، یحیی بن یحیی نیشابوری، ابوعبدالله بن احمد بن نصر نیشابوری، ابوبکر بیهقی نیشابوری صاحب کتاب السنن و کتاب المبسوط، که هر دو اثر در فقه شافعی اند و ابوسعید محمد بن یحیی بن منصور نیشابوری صاحب کتاب الانصاف فی مسائل الخلاف و اسد بن فرات فقیه بزرگ و سردار توانمند، که فتح جزیره سیسیل به دست وی بوده و او در سال 212 ق هنگام محاصره شهر ساراگوزا به شهادت رسید، نام برد.
نیم (Nimes): نام شهری در جنوب فرانسه است که امروزه مرکز استان گار (Gard) است.
نوبة: نام استانی وسیع در جنوب مصر که مجاور کشور سودان است.
نیقیة (نیکیا = Nicaea): نام شهری است که در کنار دریاچه ای به همین نام و شرق دریای مرمره قرار گرفته است. این شهر از توابع قسطنطنیه (استانبول) بوده اعراب آن را نیقیه و ترکان (ازنیک) می خوانند.
نینوی (Ninive): نام شهری است باستانی که پایتخت آشوریان بود. سبب اشتهار این شهر به نینوی به دلیل وجود معبد الهه نینا از روزگار قدیم در این شهر بوده است. این الهه نزد آشوری ها، الهه عشتار خوانده می شد.
و
وادی آش (Guadix): نام شهری است که در شمال غرناطه گرانادا به سوی غرب گسترده و کنار نهر آش قرار دارد. این شهر در دوران حکومت اسلامی از موقعیت ممتازی برخوردار بود.
وادی آنة (Guadiana): از معروف ترین رودهای اسپانیا است که از نواحی شرقیِ ارتفاعات قشتاله (کاستیل) سرچشمه گرفته و به سوی غرب روانه می شود. این رود با گذشتن از شهرهای قلعه رباح و ارک و مارده در نزدیکی شهر بطلیوس به سوی جنوب منحرف شده و نزدیک شهر قسطلة دارج به اقیانوس اطلس می پیوندد.
وادی الحجارة (Guadalajara): نام رودی است که از کوه های قشتاله (کاستیل) سرچشمه گرفته و برای پیوستن به رود وادی الکبیر به سمت جنوب جریان می یابد. این رود در شرق شهر طلیطله جاری است. و شهری به همین نام در فاصله 57 کیلومتری مادرید در کنار آن قرار دارد که ایوب بن حسین بن محمد بن تمیم معروف به ابن الطویل از این شهر برخاسته است. او در سال 383 ق، در وادی الحجارة درگذشته است.
وادی عربة: ر.ک: عربه.
وادی الکبیر: ر.ک: نهر وادی الکبیر.
واسط: نام شهری است در ناحیه مرکزی سواد عراق که توسط حجاج بن یوسف ثقفی حاکم عراق بنا نهاده شد تا حد وسط میان کوفه، بصره و اهواز باشد. این شهر در پنجاه فرسنگی هر یک از این شهرها قرار گرفته است. واسط در دو سوی رود دجله قرار داشت، ولی بعدها مسیر دجله تغییر یافت و از این شهر فاصله گرفت. با تغییر مسیر دجله به بستر شرقی آن که به طرف قرنه جاری است، شهر واسط در بیابان قرار گرفت.
ودّان: نام روستایی نزدیک جحفه و در حجاز است. این روستا ملک بنی ضمره، غفار و کنانه بود. در آفریقا نیز شهرهایی با این نام وجود دارد.
واقوصة: نام محلی است کنار رود یرموک که در سال 13 ق جنگ معروف یرموک در آن روی داد.
وشقة (وسک = Huesca): که وقش نیز نامیده می شود، از شهرهای اسپانیاست که در منطقه مرزی علیا (ثغر اعلی) در شمال غربی طلیطله و مادرید قرار دارد.
ولبة (Huleva): که به آن اونبه هم گفته می شود، از شهرهای جنوب غربی اندلس که از شمال شهر شلطیش و از غرب با شهر اشبیلیه (سیویل) مجاور است. ابوبکر اونبیِ وزیر و صاحب کتاب سمط اللاّلی کتاب الامالی علی القالی، از این شهر برخاسته است.
نام کتاب : رویدادهای تاریخ اسلام نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 589