النجاشی 1/166 جامع الرواة 1/237.
[7] ــ لسان المیزان 2/279 الفهرست (طوسی) 57.
[8] ــ الذریعه 6/323.*

دیگر منابع: معالم العلماء40 نقد الرجال 103 قاموس الرجال 3/438 تنقیح المقال 1/326 الجامع فی الرجال 1/593 مستدرکات علم رجال الحدیث 3/121 دائرة المعارف الشیعیة العامه 8/214.

حسین ـ فارسی (قرن سوم هجری)

حسین بن حسن فارسی قمی.

از او اطلاع چندانی در دست نیست، اما از نسبت قمی وی استظهار می شود که از مردمان قم بوده است. تنها شیخ طوسی از او نام برده و گفته است که او دارای کتابی حدیثی بوده که احمد بن ابی عبدالله برقی (م 280 هـ ) آن را روایت کرده است.1

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 55.*

دیگر منابع: نقد الرجال 103 منهج المقال 112 مجمع الرجال 2/171 تنقیح المقال 1/325 الجامع فی الرجال 1/590 هدایة المحدثین 193 قاموس الرجال 3/436 جامع الرواة 1/236 مستدرکات علم رجال الحدیث 3/117 الذریعه 6/323 اعیان الشیعه 5/485 منتهی المقال 3/31 معجم رجال الحدیث 5/219 معالم العلماء 38.

حسین ـ قبّانی (پس از 210 ـ 289 هـ )

ابوعلی حسین بن محمد بن زیاد قبّانی نیشابوری عبدی.

از محدثان بزرگ خراسان بود و بعد از سال 210 هـ به دنیا آمد. از دوران کودکی و رشد وی چیزی در اختیار نیست، اما آورده اند که وی از اسحاق بن راهویه، منصور بن ابی مزاحم، سهل بن عثمان، عمرو بن زراره و ابراهیم بن محمد شافعی در مکه، مدینه، خراسان و عراق استماع حدیث کرده و محدثانی چون محمد بن اسماعیل بخاری، زکریا بن محمد ابن بکّار و احمد بن محمد بن عبیدة از وی نقل حدیث کرده اند. قبّانی فردی محدث، مورخ و یکی از ارکان حدیث و حافظان موثق عصر خویش در نیشابور بود و اصحاب حدیث در این شهر بعد از مسلم بن حجاج به او روی آوردند. وی ملازم با امام بخاری بوده و برای کسب حدیث، چنان که ذکر شد، سفرها نمود.1 در سال 289 هـ درگذشت و ابوعبدالله بوشنجی بر وی نماز گزارد2 و سپس در مقبره حسین بن معاذ به خاک سپرده شد.3 کتاب های المسند الابواب التاریخ الکنی4 و أتباع الأتباع از اوست.5

پی نوشت ها

[1] ـ سیر اعلام النبلاء 13/499.
[2] ــ معرفة علوم الحدیث 79 تذکرة الحفاظ 2/658 و 680.
[3] ــ تهذیب الکمال 6/478.
[4] ــ الانساب 4/440.
[5] ــ الاعلام 2/253.*

دیگر منابع: تاریخ الاسلام 21/165 خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 2/368 تقریب التهذیب 1/179 اللباب فی تهذیب الانساب 3/11 العبر 1/416 شذرات الذهب 2/201 الانساب 4/440 معجم المؤلفین 4/51 الوافی بالوفیات 13/47.

حسین ـ قلانسی (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

ابوعبدالله حسین بن مختار قلانسی کوفی.

اهل کوفه و از موالی بنی أحمس، تیره ای از بجیله،1 و صحابی امام باقر،2 امام صادق3 و امام کاظم(علیهم السلام)4 بود. وی و برادرش از امام صادق5 و امام کاظم(علیهما السلام)، ابوبصیر،6 اسماعیل بن جابر7 و محمد بن ابی عمیر8 روایت کرده اند. عده ای چون حماد بن عیسی،9 محمد بن خالد برقی10 و ابن ابی عمیر11 از او روایت نقل کرده اند. شیخ مفید نامش را در زمره صحابی خاص امام کاظم(علیه السلام)، فردی مورد اعتماد، اهل علم، با ورع و فقیه ذکر کرده است،12 اما شیخ طوسی وی را واقفی دانسته13 و به همین سبب برخی او را از راویان ضعیف به شمار آورده اند.14 گروهی نیز واقفی بودنش را مردود دانسته و بر وثاقت او تأکید کرده اند.15 وی دارای تألیفی به نام کتاب الحدیث بوده است.16

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/165.
[2] ــ رجال ابن داود 127.
[3] ــ رجال الطوسی 169.
[4] ــ همان 346.
[5] ــ رجال النجاشی 165.
[6] ــ اختیار معرفة الرجال 15.
[7] ــ معجم رجال الحدیث 6/86 .
[8] ــ مستدرکات علم رجال الحدیث 3/199.
[9] ــ اختیار معرفة الرجال 315.
[10] ــ الفهرست (طوسی) 55.
[11] ــ جامع الرواة 1/254.
[12] ــ الارشاد 2/248.
[13] ــ رجال الطوسی 169 و 346.
[14] ــ رجال ابن داود 446.
[15] ــ معجم رجال الحدیث 6/86 .
[16] ــ الذریعه 6/324.*

دیگر منابع: قاموس الرجال 3/327 نقد الرجال 110 رجال البرقی 26 جامع المقال 63 معالم العلماء 38 الوجیزه 38.

حسین ـ کرابیسی (م 248 هـ )

ابوعلی حسین بن علی بن یزید کرابیسی مهلّبی بغدادی.

اهل بغداد بود.1 کرابیسی که به جهت فروش کرباس به این نام