شهرت یافت، از برجسته ترین شاگردان محمد بن ادریس شافعی، رئیس مذهب شافعی بود و فقه را از وی آموخت.2 علاوه بر شافعی از کسانی چون اسحاق بن یوسف ازرق، معن بن عیسی و یعقوب بن ابراهیم نیز استفاده برده و علومی را از آنها فرا گرفته است.3 ابوعلی فردی فقیه، متکلم، محدث و رجال شناس بود4 و از هوش و ذکاوت و فصاحت خاصی برخوردار بود.5 او شاگردان بسیاری را تربیت کرده که از آن میان کسانی چون محمد بن علی معروف به فستقه و عبید بن محمد بن خلف بزار را می توان نام برد.6 کرابیسی متهم به جهمیه، فرقه ای از جبریه بوده و احمد بن حنبل رأی او را در مورد قرآن مطابق آرای جهمیه دانسته است.7 سبکی می نویسد که کرابیسی نخست فقه را بر مبنای اهل رأی آموخت و سپس نزد شافعی رفته و از وی فقه را فرا گرفت.8

وی به سال 245 یا 248 هـ 9 درگذشت و آثار بسیاری در فقه و حدیث و اصول بر جای گذاشت که از آن جمله است: کتاب الامامة و کتاب المدلّسین فی الحدیث.10

پی نوشت ها

[1] ـ الثقات 8/189.
[2] ــ وفیات الاعیان 2/132 و 133.
[3] ــ تاریخ بغداد 8/64.
[4] ــ الوافی بالوفیات 12/430 و 431.
[5] ــ تاریخ الاسلام 18/242.
[6] ــ تاریخ بغداد 8/64.
[7] ــ الکامل فی ضعفاء الرجال 2/365.
[8] ــ طبقات الشافعیة الکبری 2/117.
[9] ــ العبر 1/354 و 355.
[10] ــ الفهرست (الندیم) 231.*

دیگر منابع: هدیة العارفین 1/304 معجم المؤلفین 4/38 سیر اعلام النبلاء 12/79 لسان المیزان 2/303 الاعلام 2/244 ایضاح المکنون 2/272 النجوم الزاهره 2/329 خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 2/359 طبقات الفقهاء (شیرازی) 102 اللباب 3/88 شذرات الذهب 2/117.

حسین ـ کلبی (م حدود 210 هـ )

ابوعلی حسین بن علوان بن قدامة کلبی کوفی عامی.

از زمان ولادت، کودکی و رشد وی اطلاعی در دست نیست. برابر آنچه در متون تاریخی آمده، وی در اصل کوفی، اما ساکن بغداد بود.1 برخی او را از اصحاب امام صادق(علیه السلام)دانسته اند،2 شاید از آن رو که وی از آن حضرت نقل روایت کرده است.3 برخی دیگر وی را غیرشیعه و البته دوستدار اهل بیت(علیه السلام) می دانند که عقیده خود را پنهان می داشت.4 به هر حال این تردید در خصوص وی وجود دارد و همین امر داوری های گوناگونی را به دنبال داشته و رجالیون از وی با عناوین متضادی یاد کرده اند. امامیه وی را ستایش کرده،5 اما اهل سنت او را کذاب و در نقل حدیث ضعیف و متروک الحدیث دانسته اند. وی از افرادی مانند هشام بن عروة، سلیمان اعمش، محمد بن عجلان، عمرو بن خالد و ابونعیم عمر بن الصبح روایت کرده و افرادی چون ابوابراهیم الترجمانی، اسماعیل بن عیسی العطار و احمد بن عبید بن ناصح از وی روایت نموده اند.6 کلبی در حدود 210 هـ وفات یافت.7 کتاب الحدیث اثر اوست.8

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ بغداد 8/62.
[2] ــ رجال الطوسی 171.
[3] ــ رجال النجاشی 1/161.
[4] ــ اختیار معرفة الرجال 390.
[5] ــ همان.
[6] ــ تاریخ بغداد 8/62.
[7] ــ تاریخ الاسلام 14/109.
[8] ــ الذریعه 6/324.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 445 معجم رجال الحدیث 6/31 لسان المیزان 2/300 میزان الاعتدال 1/542 الجرح و التعدیل 3/61 المجروحین 1/244 الکامل فی ضعفاء الرجال 2/359 الفهرست (طوسی) 55 تاریخ جرجان 104 جامع الرواة 1/247 خلاصة الاقوال 216.

حسین ـ کوفی (زنده در قرن دوم هجری)

ابوعبدالله حسین بن ابی غندر کوفی.

در قرن دوم می زیست1 و از امام صادق، امام کاظم و امام رضا(علیهم السلام)، پدرش و ابن ابی یعفور روایت کرده و صفوان بن یحیی و جعفر بن عیسی بن یقطین از وی روایت کرده اند.2 او دارای اصل بوده است.3

پی نوشت ها

[1] ـ قاموس الرجال 3/411.
[2] ــ مستدرکات علم رجال الحدیث 3/81 .
[3] ــ رجال النجاشی 1/167 الفهرست (طوسی) 114.*

دیگر منابع: الذریعه 2/147 کامل الزیارات 68 الجامع فی الرجال 1/573 مجمع الرجال 2/165 تهذیب الاحکام 4/259 حدیث 766 الاستبصار 2/89 هدایة المحدثین 42 معالم العلماء 41 تنقیح المقال 1/318 معجم رجال الحدیث 5/186 الفهرست (طوسی) 114.

حسین ـ لیثی (در عصر امام صادق(علیه السلام))

حسین بن حمزه لیثی کوفی، معروف به ابن بنت ابی حمزه ثمالی.

نوه دختری ابوحمزه ثمالی1 و صحابی امام باقر و امام صادق(علیهما السلام)