بود.2 از امام صادق(علیه السلام)،3 دایی خود محمد بن ابی حمزه4 و ابن بطّه5 روایت کرده است. کسانی چون محمد بن ابی عمیر،6 محمد بن محمد،7 حسن بن محبوب، عبدالله بن حمّاد انصاری و جعفر بن بشیر8 از وی حدیث شنیده و روایت کرده اند. لیثی از محدثان امامیه9 و فردی موثق بود.10 برخی از رجال نویسان او را با حسین بن ابی حمزه دو نفر دانسته اند.11 کتاب الحدیث اثر اوست.12

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 56.
[2] ــ رجال الطوسی 115 و183.
[3] ــ رجال النجاشی 1/164.
[4] ــ جامع الرواة 1/237.
[5] ــ رجال النجاشی 1/164.
[6] ــ الفهرست (طوسی) 56.
[7] ــ اعیان الشیعه 5/497.
[8] ــ معجم رجال الحدیث 5/225.
[9] ــ رجال النجاشی 1/164 الفهرست (طوسی) 56.
[10] ــ اختیار معرفة الرجال 203.
[11] ــ تنقیح المقال 1/326.
[12] ــ الذریعه 6/326.*

دیگر منابع: قاموس الرجال 3/279 مستدرکات علم رجال الحدیث 3/123 معالم العلماء 39 لسان المیزان 2/280 دائرة المعارف الشیعیة العامه 8/214 رجال ابن داود 123 خلاصة الاقوال 50 رجال البرقی 26.

حسین ـ مروزی (در عصر امام حسن عسکری(علیه السلام))

ابوعبدالله حسین بن اشکیب (شکیب) مروزی قمی خراسانی.

جزو اصحاب امام حسن عسکری و امام هادی(علیهما السلام) به شمار می آمد و لکن از هیچ یک از ائمه(علیهم السلام) روایتی را نقل نکرده است.1 ابن شکیب از محمد بن خالد برقی و دیگران حدیث نقل کرده است2 و کسانی چون عیاشی، محمد بن وارث و ابوالقاسم جعفر بن محمد از او روایت کرده و یا کتاب های او را نقل کرده اند.3 نجاشی از وی به عنوان شیخ و خراسانی یاد کرده و او را بسیار مورد اعتماد دانسته که استظهار می شود وی از مردمان خراسان بوده و به نقل از کشّی می نویسد: مروزی از اصحاب امام هادی(علیه السلام) بود، اما در سمرقند و کشّ اقامت داشته و مدتی هم به قم رفت و به خادمی حرم حضرت معصومه(علیها السلام) مشغول شد. او از علمای شیعه و فردی عالم، متکلم، مؤلف و محدثی ثقه بود.4

آثار او عبارت اند از: الرد علی الزیدیه الرد علی من زعم أنّ النبی(صلی الله علیه وآله) کان علی دین قومه و النوادر.5

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 413، 429 و 462.
[2] ــ اختیار معرفة الرجال 171.
[3] ــ قاموس الرجال 3/422.
[4] ــ رجال النجاشی 1/147.
[5] ــ همان.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 121 معالم العلماء 41 نقد الرجال 102 خلاصة الاقوال 50 مجمع الرجال 2/168 جامع الرواة 1/233 تنقیح المقال 1/321 اعیان الشیعه 5/458 دائرة المعارف الشیعیة العامه 8/199 معجم رجال الحدیث 5/200 الذریعه 24/328.

حسین ـ مروزی (م 159 هـ )

ابوعلی حسین بن واقد مروزی قرشی کوفی.

برخی از رجالیون کنیه او را ابوعبدالله1 و نام وی را حسن ذکر کرده اند.2 او از مردم مرو و از موالی عبدالله بن عامر بن کریز قریشی بود. ابوعلی از عبدالله بن بریده، ایوب بن خوط،3 أوفی بن دلهم4 و دیگران روایت کرده است. افرادی چون ابومبارک ابن أخی شریح،5 سلیمان اعمش، دو فرزندش علی و علاء و زید بن حباب از وی روایت کرده اند.6 ایشان از محدثان موثق، مورد اعتماد و قاضی مرو به شمار می رفت، گر چه برخی در حدیث و روایت او خدشه وارد نموده اند.7 کتاب التفسیر و کتاب الوجوه فی القرآن اثر او می باشد.8 مروزی در سال 159 یا 1579 و یا 160 هـ درگذشت.10 لازم به ذکر است میزان الاعتدال تاریخ وفات او را به خطا 559 یا 597 هـ آورده است.11

پی نوشت ها

[1] ـ تهذیب الکمال 6 / 491.
[2] ــ الفهرست (الندیم) 284.
[3] ــ الثقات 6 / 209.
[4] ــ تهذیب الکمال 6 / 491.
[5] ــ اخبار القضاة 2 / 308.
[6] ــ تهذیب الکمال 6 / 494.
[7] ــ سیر اعلام النبلاء 7 / 104.
[8] ــ الفهرست (الندیم) 284.
[9] ــ التاریخ الکبیر 2 / 389.
[10] ــ هدیة العارفین 1 / 304.
[11] ــ میزان الاعتدال 1 / 549.*

دیگر منابع: الوافی بالوفیات 13 / 81 لغت نامه دهخدا 6 / 7889 طبقات المفسرین (داوودی) 1 / 163 الجرح و التعدیل 1 / 2 / 66 شذرات الذهب 1 / 241 خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 2 / 373 تقریب التهذیب 1 / 180 العبر 1 / 174 الکامل فی التاریخ 6 / 42 التاریخ الصغیر 2 / 123 الطبقات الکبری 7 / 371.

حسین ـ منقری (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

ابوعبدالله حسین بن احمد منقری تمیمی.

از اصحاب امام باقر و امام کاظم(علیه السلام)بوده است.1 نجاشی می نویسد که منقری از امام صادق(علیه السلام) روایت شاذی نقل کرده که به