علی بن سلمه از وی روایت نقل کرده اند.3 ابومقاتل حدیث زیاد نقل کرده است، ولی او را غیرقابل اعتماد معرفی و متهم به جعل کرده اند.4 همچنین گفته شده که آشنایی وی به فقه اندک بود، ولی فتوا می داد.5 کتاب العالم و المتعلم اثر اوست.6 حفص سمرقندی پس از عمری طولانی در سال 208 هـ درگذشت.7 ابن حجر به اشتباه مرگ او را در سال 258 هـ آورده است.8

پی نوشت ها

[1] ـ مسند الامام ابی حنیفه 234.
[2] ــ الضعفاء 75.
[3] ــ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 2/397.
[4] ــ الکامل فی ضعفاء الرجال 2/394 المجروحین 1/256. 5 ـ لسان المیزان 2/322.
[6] ــ میزان الاعتدال 1/557.
[7] ــ میزان الاعتدال 1/557 و تاریخ الاسلام 14/114.
[8] ــ لسان المیزان 2/322.*

دیگر منابع: الجرح و التعدیل 3/174 و 187 سیر اعلام النبلاء 4/328 هدیة العارفین 1/333.

حفص ـ عمری (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

حفص بن سوقه عمری عمروی.

او و دو برادرش محمد و زیاد از اصحاب و یاران امام صادق(علیه السلام)بودند1 و از آن حضرت روایت نقل کرده اند.2 وی همچنین از امام کاظم(علیه السلام)3 و راویانی چون حسین بن منذر و عبدالله بن بکیر روایت کرده است.4 ایشان از راویان امامی مذهب5 و موثق بوده و راویانی چون محمد بن ابی عمیر6 و محمد بن ابی بکر از او روایت کرده اند.7 وی دارای اصل می باشد.8 حفص تا پیش از سال 183هـ زنده بوده است.9

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 184.
[2] ــ رجال النجاشی 1/326.
[3] ــ همان.
[4] ــ معجم رجال الحدیث 6/138.
[5] ــ الوجیزه 36.
[6] ــ رجال النجاشی 1/326.
[7] ــ جامع الرواة 1/262.
[8] ــ الفهرست (طوسی) 62.
[9] ــ موسوعة طبقات الفقهاء 2/148.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 129 خلاصة الاقوال 58 اعیان الشیعه 6/203 تنقیح المقال 1/353 منهج المقال 119 نقد الرجال 112 رجال البرقی 37 الذریعه 6/325.

حفص ـ عمری (قرن سوم هجری)

ابوعمر حفص بن عمر عمری.

الندیم نام وی را در ردیف مورخان، نسب شناسان و همچنین شاگردان هیثم بن عدی طائی (م207هـ ) آورده و می گوید که کتاب الزناة الاشراف و ذکر سباب (شباب) العرب و ماجری بینها و ذکر ادعیاء الجاهلیه و کتاب النساء از اوست.1 وی همچنین از عصام بن طلیق،2 ابومحمد (ابوربیع) سلیمان بن محمد قافلانی،3 محمد بن عبدالرحمان بن مجبر،4 غیاث بن ابراهیم أسیدی تمیمی بصری و معاویة بن سلام دمشقی (م پس از 170هـ ) روایت کرده است.5 روایت او از معاویة بن سلام در سال 164هـ بوده است.6 احمد بن یحیی بلاذری (م 279هـ )،7 محمد بن سعید بن زیاد،8 احمد بن حسین نسائی،9 محمد بن غالب بن حرب تمتام (م283هـ )،10 احمد بن هیثم بن فراس11 و زیاد مقبری در شمار شاگردان و راویان او آمده اند.12 اسماعیل پاشا می گوید: ابوعمر حفص بن غیاث بن طلق بن معاویه بغدادی قاضی، معروف به عنبری کتاب های زیاد الاشراف و ذکر شباب العرب و مایجری بینهما و ذکر ادعیاء الجاهلیه و کتاب النساء را تألیف کرده و در سال 194هـ از دنیا رفته است،13 لیکن وی این شخص را با حفص بن غیاث که نجاشی وفاتش را در سال 194هـ ثبت کرده،14 خلط نموده است. وفات حفص بن عمر را با توجه به اساتید و شاگردانش، باید در قرن سوم دانست.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 113.
[2] ــ معانی الاخبار 67.
[3] ــ جزءان لله تسعة وتسعین اسما 141.
[4] ــ الکامل فی ضعفاء الرجال 6/189.
[5] ــ تاریخ مدینة دمشق 42/223 و 67/99.
[6] ــ همان 67/99.
[7] ــ فتوح البلدان 1/13 و 2/340 و 390.
[8] ــ شواهد التنزیل 2/164.
[9] ــ خصائص الوحی المبین 206.
[10] ــ المستدرک 1/118.
[11] ــ الکامل فی ضعفاء الرجال 6/189.
[12] ــ تاریخ مدینة دمشق 42/223 و 67/99.
[13] ــ هدیة العارفین 1/333.
[14] ــ رجال النجاشی 1/325.*

دیگر منابع: لغت نامه دهخدا 6/8024.

حفص ـ عنبری (117 ـ 194 هـ )

ابوعمر حفص بن غیاث بن طلق عنبری نخعی کوفی ازدی.

اهل کوفه بود1 و در سال 117 هـ دیده به جهان گشود.2 از اصحاب و یاران امام باقر، امام صادق و امام کاظم(علیهم السلام)به شمار می رفت3 و از این بزرگواران روایت نموده است.4 وی همچنین از افرادی چون عاصم احول، هشام بن عروه، ابن جریح و اعمش روایت کرده است.5 حفص از فقیهان مورد اعتماد6 و از حافظان حدیث بود