نیست، زیرا وقتی سیر باشند، زنان اهلش را به نیکویی می سرایند و وقتی گرسنه باشند اهلش را هجو می کنند.6 او درباره زنان بنوحسحاس شعر می گفت و اشعار تند و زننده اش سرانجام باعث مرگ وی شد، به طوری که او را کشتند و جسدش را به آتش کشیدند.7 وفات او را حدود 40 هـ ذکر کرده اند.8 دیوان شعر اثر اوست.9

پی نوشت ها

[1] ـ سمط اللآلی 2/721.
[2] ــ الاغانی 22/303.
[3] ــ الاعلام 3/79.
[4] ــ الاصابه 3/163.
[5] ــ همان الوافی بالوفیات 15/121.
[6] ــ الشعر و الشعراء 263.
[7] ــ المنتظم 5/142.
[8] ــ فوات الوفیات 2/42 معجم المؤلفین 4/206.
[9] ــ کشف الظنون 1/792 الاعلام 3/79.*

دیگر منابع: خزانة الادب 1/273 لغت نامه دهخدا 8/11897 تاریخ التراث العربی 2/2/309 طبقات الشعراء (ابن معتز) 155 تاریخ الادب العربی (بروکلمان) 1/171 طبقات فحول الشعراء 1/187 تاریخ الاسلام 3/669 طبقات الشعراء (مرزبانی) 523 جمهرة انساب العرب 194 البیان و التبیین 1/71 طبقات الشعراء (جمحی) 1/92، 172 و 187.

سدیف ـ مکی (م 147 هـ )

سدیف بن میمون مکی.

اهل مکه1 و از موالی بنی هاشم (امام سجاد(علیه السلام)،2 آل ابولهب3 و بنی عباس) و به نقلی، از موالی زنی از خزاعه بود و به دلیل این که همسرش از بنولهب بود، به آنها منسوب شد.4 سدیف از یاران امام باقر(علیه السلام)بود5 و از ایشان روایت نموده است، چنان که حنان بن سدیر صیرفی از وی روایت نموده است. او از عرب های بادیه نشین، سیاه چهره،6 شاعری نیکوسرا و خلاّق، ادیبی متبحر، خطیبی بلیغ، زبان آور و صاحب اشعاری روان و بدون تکلف بود. نمری شاعر، اشعار او را بسیار روایت کرده و او را شاعرترین فرد در زمان خود دانسته که بر سرودن اشعاری که اراده می کرد، قدرت داشت.7 به روزگار امویان آنها را مدح می کرد و به روزگار عباسیان به هجو امویان و مدح عباسیان به ویژه سفاح (خلافت 132 ـ 136 هـ ) و منصور (خلافت 136 ـ 158 هـ ) پرداخت. به هنگام انقراض دولت امویان و روی کار آمدن عباسیان، در مکه بود و برای خوش آمدگویی، از مکه حرکت کرد و نزد ابوالعباس سفاح رفت.8 در مجلس سفاح با سرودن اشعاری، او را به قتل امویان وا داشت و در مجلس منصور با خواندن شعری او را به قتل شخصی اموی وادار کرد. پیوسته در جست وجوی فرزندان بسر بن ابی ارطاة بود تا سرانجام دو پسر او را در دمشق یافت و به انتقام دو پسر عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب که به دست بُسر در زمان حکومتش بر یمن کشته شده بودند، آن دو را کشت.

او به سبب مدح منصور، هزار دینار از وی صله گرفت و سرانجام به تشیع گرایید و علی(علیه السلام)و خاندانش را مدح، و منصور را هجو نمود و به جمع یاران محمد بن عبدالله نفس زکیه پیوست و هزار دیناری را که از منصور گرفته بود، به محمد داد تا در مخالفت با منصور هزینه کند. پس از قتل محمد، به برادر وی ابراهیم در بصره پیوست و پس از قتل او به مدینه رفت و از منصور امان خواست. منصور نیز به عبدالصمد بن علی، والی مدینه نوشت تا او را به قتل برساند. مأموران، عبدالصمد سدیف را در جمع مردم دستگیر کردند. عبدالصمد کوشید تا از منصور برای سدیف امان بگیرد، ولی منصور با تهدید، عبدالصمد را به قتل سدیف وا داشت. گویند که عبدالصمد، سدیف را در مدینه تحت نظر داشت و او را اعدام نکرد، منتها در سالی که منصور به سفر حج رفت، قبل از رسیدن منصور به مدینه، سدیف را کشت. به نقلی، وی را در جوالی نهادند، طناب پیچ کردند و آن قدر با چوب بر او زدند تا استخوان هایش شکست و در حالی که نیمه جان بود در چاه انداختند.9 برخی نیز گفته اند که او را به نزد منصور بردند و زنده به گور کردند.10 نام سدیف را در زمره شعرای اهل بیت آورده اند.11 مجموعه ای از اشعار در سی ورقه اثر اوست.12 زمان فوت او را به اختلاف سال های 145،13 14614 و 147 هـ 15 آورده اند.

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ مدینة دمشق 22/103.
[2] ــ معالم العلماء 151.
[3] ــ تاریخ مدینة دمشق 22/103.
[4] ــ الشعر و الشعراء 2/647.
[5] ــ رجال الطوسی 137.
[6] ــ تاریخ مدینة دمشق 22/103.
[7] ــ طبقات الشعراء (ابن معتز) 42.
[8] ــ همان 37ـ42.
[9] ــ تاریخ مدینة دمشق 22/104 و 105.
[10] ــ طبقات الشعراء (ابن معتز) 42.
[11] ــ معالم العلماء 151
[12] ــ الفهرست (الندیم) 184.
[13] ــ اعیان الشیعه 7/188.
[14] ــ الاعلام 3/146.
[15] ــ تاریخ التراث العربی 2/3/217.*

دیگر منابع: شذرات الذهب 1/187 معجم رجال الحدیث 8/39 رجال البرقی 15 الذریعه 1/332 لسان المیزان 3/9 میزان الاعتدال 3/171 رجال النجاشی 2/59 مختصر تاریخ دمشق 9/210 تهذیب تاریخ دمشق 6/68 المحبّر 486 مقاتل الطالبیین 315 و447 الوافی بالوفیات 15/125 مستدرکات علم رجال الحدیث 4/15.