از نزدیکان ابوحیّه نمیری به شمار می رفت.2 گویند که وقتی فرزدق در زندان بود، سلمه به ملاقات او رفت و اشعاری برایش سرود.3 از وی پنجاه ورقه شعر بر جای مانده است.4

پی نوشت ها

[1] ـ الاغانی 20/294 ـ 297.
[2] ــ تاریخ التراث العربی 2/3/243.
[3] ــ الموشح 154.
[4] ــ الفهرست (الندیم) 184 الاغانی 20/294.*

دیگر منابع: الحیوان 7/72 البیان و التبیین 1/39 و 100.

سلمه ـ کوفی

سلمه ـ کوفی (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

سلمه بن محمد بن عبدالله کوفی خزاعی.

اهل کوفه و برادر منصور بن محمد بن عبد الله، از راویان شیعی بود.1 برخی او را از اصحاب امام کاظم(علیه السلام) شمرده اند، هرچند2 از امام صادق3 نیز(علیهما السلام)روایت نقل کرده است و محمد بن بکیر (بکر) از او روایت می کند. سلمه محدثی شیعه و ثقه و مورد اعتماد بود،4 ولی ابن داود او را مهمل و ناشناخته از جهت مدح و ذم می داند.5 او دارای کتابی بوده است که محمد بن بکیر (بکر) آن را نقل کرده است6 و آن را در برخی از منابع، کتاب الحدیث نامیده اند.7

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1 / 422.
[2] ــ منهج المقال 51.
[3] ــ رجال النجاشی 2 / 351.
[4] ــ همان.
[5] ــ رجال ابن داود 176.
[6] ــ الفهرست (طوسی) 79.
[7] ــ الذریعه 6 / 336.*

دیگر منابع: جامع الرواة 1 / 373 معالم العلماء 57 طرائف المقال 1 / 479 معجم رجال الحدیث 8 / 213.

سلیمان ـ اعمش (6
[1] ـ 148 هـ )

ابومحمد سلیمان بن مهران اعمش دماوندی اسدی کوفی کاهلی.

از موالی قبیله بنی کاهل،1 تیره ای از قوم اسد2 بود. به دلیل ضعف بینایی و ریزش آب چشمش، به او اعمش گفته اند.3 پدرش از دماوند ایران بود و خود در کوفه به دنیا آمد.4 او در روز عاشورای سال 61 5 و به قولی، دو سال پیش از شهادت امام حسین(علیه السلام) به دنیا آمده است.6 اعمش از اصحاب امام صادق(علیه السلام)به شمار می آید.7 وی از افرادی چون انس بن مالک و کمیل بن زیاد روایت نقل کرده و قرائتش را بر زید بن وهب و ابراهیم نخعی عرضه داشت.8 اشخاصی چون طلحه بن مصرف قرائت را از او آموخته9 و ایوب سختیانی، شعبه10 و ابن ابی عمیر11 از او روایت نقل کرده اند. او بر فنّ قرائت تسلط داشت و عالم به حدیث و فرایض،12 و از فقیهان و زاهدان عصر خویش به شمار می رفت13 و محدث اهل کوفه شمرده و در نقل روایت به او اعتماد می شد.14

شهید ثانی می نویسد: رجال نویسان شیعی از ذکر نام او خودداری کرده اند، در حالی که به جهت استقامت و فضل، سزاوار ذکر است. از روایات او بر می آید که شیعه بوده و با اهل بیت(علیهم السلام)همنشینی داشت و بدانان اخلاص میورزید. وی فاضل و نیکواندیش بود.15 علامه مجلسی او را امامی ممدوح دانسته است.16 کتابی در ذکر مناقب امیرمؤمنان علی(علیه السلام)برجای گذاشت.17 اعمش در سال 148 هـ در کوفه درگذشت.18 برای سال وفات او غیر از این هم ذکر شده است.19

پی نوشت ها

[1] ـ الطبقات الکبری 6 / 342.
[2] ــ الانساب 5 / 23 و 24.
[3] ــ روضات الجنات 4 / 75.
[4] ــ وفیات الاعیان 2 / 400.
[5] ــ الطبقات الکبری 6 / 342.
[6] ــ الانساب 5 / 23 و 24.
[7] ــ رجال الطوسی 206.
[8] ــ سیر اعلام النبلاء 6 / 235.
[9] ــ الطبقات الکبری 6 / 342.
[10] ــ سیر اعلام النبلاء 6 / 235.
[11] ــ روضات الجنات 4 / 77.
[12] ــ تاریخ بغداد 9 / 6 ـ 9.
[13] ــ روضات الجنات 4 / 77.
[14] ــ تاریخ بغداد 9 / 6 ـ 9.
[15] ــ روضات الجنات 4 / 77.
[16] ــ الوجیزه 52.
[17] ــ الذریعه 22 / 321.
[18] ــ سیر اعلام النبلاء 6 / 235.
[19] ــ الثقات 4 / 303.*

دیگر منابع: منتهی المقال 3 / 403 تهذیب الکمال 12 / 85 غایة المرام 1 / 315.

سلیمان ـ اقطع (م پیش از 148 هـ )

ابوربیع سلیمان بن خالد بن دهقان بن نافله اقطع نخعی بجلی کوفی.

اهل کوفه1 و از موالی عفیف بن معدی کرب و از اصحاب امام باقر2 و امام صادق(علیهما السلام)3 یاد شده و از آن دو امام روایت کرده است.4 هشام بن سالم5 و منصور بن حازم6 از او روایت کرده اند. وی تنها یار امام باقر(علیه السلام) بود که در قیام زید شرکت کرد، به خاطر همین یوسف بن عمر دست او را قطع کرد و بدین جهت به او اقطع گفته اند.7 گفته شده که او از کرده خود (شرکت در قیام) توبه کرد.8

سلیمان از یاران خاص و همدم امام صادق(علیه السلام)نیز به شمار می آمد.9 وی فقیهی سرشناس و آشنای به فنّ قرائت قرآن و از